Cours Élémentaire Pratique d’Esperanto/Leçon 32

TRENTE-DEUXIÈME LEÇON

Manières de traduire : en.


Sano kaj malsano.

— Bonan tagon, Karolo. Jam de centjaro oni ne vidis vin. Kiel vi farlas ?

— Mi dankas, Ernesto, tre bone. Mi estas gaja kaj vigla; mi havas bonan apetiton, mi dormas bone kaj mi estas kontenta je la ekzistado.

— Mi ne povas diri la samon. Mi estas ofte malsaneta; Jen mi havas dentdoloron, jen kapdoloron. La lastan semajnon, mi malvarmumis kaj mi havis nazkalaron, poste bronkiton, kaj mi tusas ankoraŭ iom. Vi estas feliĉa, ke vi havas tiel belan sanon. Sed, kiel fartas via fratino Ludovikino ?


Mia fratino Ludovikino estas malsana. Ŝi kuŝas en lito pala kaj malvigla, kaj ŝi ne havas apetiton. Oni ne scias ankoraŭ, kiun malsanon ŝi havas. La kuracisto venis. Li ekzamenis la malsanulinon, li aŭskultis ŝin kaj palpis al ŝi la pulson. Nia patrino estis tre maltrankvila, sed la kuracisto trankviligis ŝin. « La malsano ne estas danĝera, li diris, ŝed la malsanulino devas resti en lito, ŝi havas febron. Mi tuj ordonos al ŝi trinkaĵon kaj pilolojn.»

Mi portis la recepton en la apotekon, kaj la apotekisto donis al mi la kuracilojn. Ludovikino diras, ke la trinkaĵo estas maldolĉa, sed ŝi trinkas ĝin regule kaj konscience, ĉar ĝi devas resanigi ŝin. Nu, jen venas Johano. Kio nova, amiko mia? Ĉu oni fartas pli bone ĉe vi?

Danke. Mia patrino estas tute restarigita, sed mia malgranda fratino havas la morbilon, mia frato havas la variolon. Mia alia frato havis anginon, kaj nun li havas la skarlatinon. Ĉar tiuj malsanoj estas komunikeblaj, mi loĝas ĉe miaj geavoj.

QUESTIONNAIRE

1. Pri kio estas la demando en la dialogo tie ĉi supre ? - 2. Kiom da knaboj parolas en ĝi? — 3. Pri kio demandas Ernesto Paŭlon? — 4. Kiel fartas Karolo ? - 5. Ĉu li havas bonan apetiton ? - 6. Ĉu li dormas bone ? - 7. Je kio li estas kontenta ? - 8. Kial Ernesto ne povas diri la samon ? - 9. Kiel estas nomita la fratino de Karolo ? - 10. Ĉu Ludovikino fartas tiel bone kiel ŝia frato ? — 11. Ĉu oni scias, kian malsanon ŝi havas ? - 12. Kiu venis por ekzameni la malsanulinon ? — 13. Kion diris la kuracisto al la patrino? - 14. Kiu portis la recepton al la apoteko? — 15. Kion alportis Karolo el la apoteko? — 16. Kion vi scias pri la morbilo kaj la skarlatino?

GRAMMAIRE

Manières de traduire en:

En mis pour dans se traduit par en; mis pour de il se traduit par el.

Ex. : En été, en l'année, en somero, en la jaro. — Mon ami est en France. Mia amiko estas en Francujo. — Il ira bientôt en Amérique. Li iros baldaŭ en Amerikon. — La table est en bois. La tablo estas el ligno. En signifiant de lui, d'elle, d'eux, d'elles, de cela, de là se traduit par le pronom ou l’adverbe correspondant accompagné de la préposition convenable.

Ex. : Il en est aimé. Li estas amata de li, ŝi, ili. — Vous en a-t-il parlé ? Ĉu li parolis al vi pri tio ? — Nous en venons. Ni venas de tie. — J'aime le vin et j'en bois, Mi amas la vinon, kaj mi ĝin (ou: da ĝi) trinkas.

En accompagnant un participe présent forme avec ce dernier une locution adverbiale qui se traduit par le participe-adverbe terminé en e. (Voir leçon 25).

Ex. : En me promenant, promenante. — En lisant, legante.

LEXICOLOGIE

La kuracisto ekzamenis la malsanulon.

— Le suffixe ul indique l'être caractérisé par la qualité qu'exprime la racine.

Ex. : Juna, jeune ; La junulo, le jeune homme. — Riĉa, riche : la riĉulo, le riche. — Timo, crainte : la timulo, le poltron. — Sano, bien portant; la sanulo, homme bien portant: — Maljuna, vieux ; la maljunulo, le vieillard.

Exercices oraux ou écrits.

Formez avec les mots suivants des dérivés en ul et employez-les dans de petites phrases :

Petoli - kredi - kampo - krimo - bona - ftizo - fremda - ambicia - antaŭa - poste - drinkema - malsaĝa - babili - avara.

VERSION

Mi gralulas vin pri tio. Mi dankas vin pro tio. Mi estas certa pri tio. Mi havas sufiĉe da ĝi. Vi donis al mi tro da ĝi. Mi ne aŭdis paroli pri li. Ni foriris de tie ĝuste kiam ili alvenis. Forĝante oni fariĝas forĝisto. Lernante oni fariĝas instruitulo. Ĉiuj miaj kamaradoj estas miaj egaluloj. Ĉu vi vidis riprezenti «la Homevitulon ». Dunan estis fama homamulo. La rajto de la plifortulo estas ĉiam