Grammaire et exercices de la langue internationale Esperanto/Exercice 29
29e EXERCICE
La dérivation et la composition.
Lia kolero longe daŭris. — Li estas hodiaŭ en kolera humoro. — Li koleras kaj insullas. — Li fermis kolere la pordon. — Lia filo mortis kaj estas nun malviva. — La korpo estas morla, la animo estas senmorla. — Li estas morle malsana, li ne vivos pli, ol unu tagon. — Li parolas, kaj lia parolo fluas dolĉe kaj agrable. — Ni faris la kontrakton ne skribe, sed parole. — Li estas bona parolanto. — Starante ekstere, li povis vidi nur la eksteran flankon de nia domo. — Li loĝas ekster la urbo. — La ekstero de tiu ĉi homo estas pli bona, ol lia interno. — Li tuj faris, kion mi volis, kaj mi dankis lin por la tuja plenumo de mia deziro. — Kia granda brulo ! kio brulas ? — Ligno eslas bona brula materialo. — La fera bastono, kiu kuŝis en la forno, eslas nun brule varmega. — Ĉu li donis al vi jesan respondon aŭ ncan ? — Li eliris el la dormoĉambro kaj eniris en la manĝoĉambron. — La birdo ne forflugis[1] : ĝi nur deflugis de la arbo, alflugis al la domo kaj surflugis sur la tegmenton. — Por ĉiu aĉetita funto da teo tiu ĉi komercisto aldonas senpage funton da sukero. — Lernolibron oni devas ne Iralegi, sed tralerni.—Li portas rozkoloran superveston kaj lelerforman ĉapelon. — En mia skribtablo troviĝis kvar tirkestoj. — Liaj lipharoj estas pli grizaj, ol liaj vangharoj.
humoro humeur.
fermi fermer.
korpo corps,
animo âme.
kontrakti contracter.
um suffixe peu employé, et qui est, dans les affixes, le pendant de je dans les prépositions. Bien que les mots où il entre doivent être appris comme s’ils étaient de simples racines, il n’en a pas moins son utilité pour la mémoire comme on peut le remarquer par kolumo faux-col, collet, manumo manchette, etc.
plenumi accomplir.
bruli brûler (être en feu).
ligno bois.
materialo matière.
bastono bâton.
tegmento toit.
funto livre (mesure).
ist marque la profession ; ex. boto botte — botisto bottier ; maro mer — maristo marin.
koloro couleur.
telero assiette.
tero terre.
kesto caisse, coffre.
tiri tirer.
tirkesto tiroir.
lipo lèvre.
haro cheveu.
griza gris.
vango joue.
- ↑ S’enfuir se dit logiquement en Esperanto d’une façon différente, suivant le mode de fuite qu’emploie l’animal on question. S’il se sauve en courant, on dit forkari (l’homme, le chien, etc.) ; s’il se sauve en rampant, on dit forrampi (reptiles) ; s’il se sauve en nageant, on dit fornaĝi (poissons) ; s’il se sauve en volant, on dit forflugi (oiseaux).