Thresor de la langue françoise/Traicter

(2p. 637-638).
◄  Traict
Traictoire  ►

Traicter, & manier, Tractare, Contrectare.

Traicter aucun, Aliquem, Curare. Liu. lib. 22.

Ils ont esté distribuez par les maisons de la ville pour y estre logez & traictez, Per familias accipiendos benignè curandósque diuiserunt. Liu. lib. 22.

Traicter aucun soit en bien ou en mal, Accipere aliquem.

Traicter quelque affaire, Aliquid versare, In re aliqua versari.

Considerons ou traictons cet affaire plus amplement, Re ipsam putemus.

Traicter & conuenir auec aucun, Pactiones cum aliquo facere, Cum aliquo agere.

Traicter ou toucher de quelque affaire. Mentionem de re aliqua agitare, Communiter agere.

Nous traicterons ces choses plus souuent entre nous, Sæpius ista loquemur inter nos.

Traicter bien & comme il appartient vne disputation, Alicui disputationi satisfacere.

Traicter & descrire quelque chose, Tractare aliquam rem, Scribere de re aliqua.

Traicter quelque matiere & la debatre, Exagitare rem aliquam, Rem aliquam sermonibus agitare, Pertractare rem aliquam.

Parler & traicter de quelque matiere, Disserere.

Traicter & parler d'vne chose derechef, Aliquid retractare.

Traicter de la paix, De pace agere.

Traicter vn lieu difficile, In loco difficili versari.

Traicter quelque chose legerement, Attingere rem aliquam.

Traicter & penser vn vlcere, Nutrirè vlcus.

Traicter aucun en iustice en la rigueur, Summo iure contendere.

Ne traicter pas rudement ses subiects, Remissius agere cum subiectis.

Traicter vn homme en toute rigueur, Summo iure agere cum aliquo.

Traicter quelqu'vn amplement & en grande abondance de viande, Prolixè aliquem accipere.

Traicter quelqu'vn honestement, luy faire honneur, Honestiorem honore facere.

Traicter royalement, Apparatu regio accipere.

Traicter trop doucement, Molli articulo indulgentiúsque tractare. Budæus.

Se traicter bien, Procurare se. B. ex Plaut.

Ie t'ay traicté trop delicatement, Nimium te habui delicatum.

Il n'y a personne qui traicte mieux les gens, Melius nemo accipit.

Traicter mal quelqu'vn, Aliquem malè accipere.

Mal traicté, Malè acceptus.

Estre traicté plus rigoureusement, Deteriore conditione esse.

Se traicter mal, Malè mereri de se.

Escry moy comme on traicte Clodius, Quid de Clodio fiat, rescribe.

Tout ce qui aura esté fait & traicté des autres choses, ie te l'escriray, De cæteris rebus, quicquid erit actum, scribam ad te.

Lieu qui traicte de la nature humaine, Locus qui attingit naturam humanam.

Tellement m'a traicté. Ita me habuit.

Traicté, Tractatus, qui est vn nom general pour tout pourparlé & accord, ainsi dit on traicté de mariage, Matrimoniales conuentiones. Mais par Antonomasie on le prent pour accord de paix, alliance, treues ou surseances d'armes, Fœdus pacis, confœderationis, induciarum. Et en pluriel les traictez, Fœdera huiusmodi. Aux vigilles de Charles septiesme parlant du sire de Pons. Par priere & par amitié, Le Roy si fut de luy content, Tellement qu'il fit son traicté, Et de là s'en partit à tant.

Traicté de rechef, Retractatus.

Vn traicté & liuret, Tractatus, huius tractatus.

Comme Theophraste a escrit au traicté de ceux qu'il a fait qui viuent de poisson, Vt in tractatu pisce viuentium Theophrastus tradidit.

Vn traicté & accord, Pactio, Pactum.

Le traicté de la paix, Actio de pace.

Traicté de paix fait par certaine solennité entre deux ou plusieurs, ayans guerre l'vn contre l'autre, Fœdus.

Vn traicté & accord de paix qu'on n'entretient pas, Fœdus infidum.

Estre comprins au traicté, Fœderi ascribi.

Qui fait les traictez & accords entre aucuns, Pactor.

Rompre les traictez & accords, Perturbare conditiones & pactiones.

Traictement, Tractatio.

Traictement austere, point delicat, Victus aridus.

Traictement de quelque matiere, Commentatio, Dissertatio.

Traictable, Tractabilis, Commodus, Facilis.

Deuenir traictable, Mitescere.

Aduersaire traictable, Facilis aduersarius.

Homme fort traictable, Facillimus homo.

Traictiz yeux, ou sourcils.

Traictisses mains.

Nez traictif.