Page:Thresor de la langue francoyse - 1606 - 1 - Nicot.djvu/487

Cette page n’a pas encore été corrigée
484 PL PL

Plaider & porter parole, Dicere apud iudices.

Plaider le premier, Priore loco causam dicere.

Plaider en sorte que ceux qui nous escout ent trouuent bon ce que nous disons, Dicere probabiliter.

Plaider contre aucun, Dicere contra aliquem, dicitur aduocatus.

Plaider pour aucun & le defendre en matiere criminelle, Causam capitis recipere.

Plaider pour aucun & le défendre, Dicere pro aliquo.

Plaider pour l'accusateur, Obtinere partes accusatoris.

Plaider sa cause, Causam orare.

Plaider vne cause entierement, Perorare causam aliquam.

S'exerciter à plaider en causes faites à plaisir, Declamare.

Et qui ainsi s'exerce, s'appelle, Declamator.

Ne faire autre chose que plaider, & en estre quasi tout vsé, Conteri in causis.

Enseigner à plaider, Viam litigandi tradere.

Ils plaident les vns contre les autres, Certant inter se, aut Litigant.

Ne plaider plus, Desistere litibus.

On ne plaide plus, Silentium est causarum & iuris.

Faire semblant de plaider contre aucun, & neantmoins s'entendre auec luy & colluder, Præuaricari.

Ils vont plaider à Cordube, Iura Cordubam petunt.

Ils viennent plaider & ressortir là, Disceptant eodem foro.

Bien plaider, Causas agere industriè & altercari. B.

L'aduocat a merueilleusement bien plaidé, Causidicus ea actione mirè theatrum commouit, sanè splendida & vehementi, & in qua nihil desideratur. B.

Il a bien plaidé au gré de la Cour, & de toute l'assistance, Secunda Curia causam egit, & plaudente corona togatorum. B.

Apres auoir bien plaidé, Pistrino forensi diu ac permolestè versato. B.

Vn aduocat qui ne plaide point bien, Causidicus frigens, frigidus, infans, parum acer aut strenuus. B.

Plaider ou faire plaider à huis clos, Intus rem agere occlusis Curiæ foribus, Sedere in subsellis, actionibus extra ordinem inductis, & occluso auditorio. B.

Plaider ou tenir la plaidoirie ordinaire à huis ouuert, Sedere in puluinato tribunali & liliato actionibus publicis & foribus apertis. Bud.

Auoir acheué par l'appelant de plaider ses causes d'appel, Causa ab actore vel prouocatore perorata. B.

Commencer à plaider, Inire certamen forense, Causarum agedarum facere tyrocinium, Actiones causarum & altercationes committere. Bud.

Plaider ou escrire des chansons, ou des bourdes, & choses qui ne se doiuent point dire en la Cour, Curiæ dignitati illudere. B.

Plaider choses impertinentes, Decantare ad causam nihil pertinentia. Bud.

Ne plaider ou defendre ses parties que pour le proufit que l'on en espere, Illiberali causa manu clientes asserere. Bud.

Plaider, escrire, & consulter, Munera omnia aduocati implere. Budæus.

Plaider en la Cour, De superiore loco dicere. B.

En plaidant, Inter medias causarum actiones. B.

En plaidant l'heure a sonné, Causa eo die perorari non potuit horologij sono oppressa. Bud.

Estre prest à plaider, In procinctu stare, certaminíque imminere. Budæus.

Plaider fort & ferme, & iusques à iniures, Comminus, eminus, cæsim punctímque rem gerere. B.

Plaider à plus forte partie que l'on n'est, Auoir trop forte partie, Disceptare in iudicio iniqua conditione, vel iniquo certamine. B.

Vn homme qui hait à plaider, qui hait & fuit les procez, Homo litium fugitans, Forense pistrinum grauatè versans. B.

Hautement ou aigrement plaider vne petite cause, ou vne douce & gracieuse cause, Tragœdiam mouere in causa comica, & planipede fabula. B.

Il s'assemble grand peuple, ou il y a grand presse en la grande chambre du plaidoyé, quand il y a quelque grande cause à plaider, ou quand l'on y plaide quelque cause magnifique, quelque cause digne d'ouyr & de recommandation, Flagrat primæ classis Curiæ auditorium frequentia & celebritate hominum, quum causa aliqua illustris apertis valuis agitur. B.

Il faut quelquefois plaider ou perdre le sien, Aut manus dandæ sunt improbo & insultanti aduersario, aut pistrinum forense ineundum. Bud.

Il ne faut point plaider qui veut viure en repos de son esprit, Iuri & foro iudiciali familiaritatem renuntiare necessitudinémque statuat homo mentis non obnoxiæ. B.

Il n'a osé plaider, Ne certamen quidem altercandi tentauit. B.

On plaide trois fois la sepmaine en la Cour, Ter in hebdomade committuntur actiones causarum, & altercationes causidicorum in Curia. B.

Plaider par deuant les iuges inferieurs, Ex inferiore loco dicere.

Plaider par production bien ordonnée, Acie instructa pugnare. B.

Plaider le premier, Causam priore loco dicere. B.

Peu de gens qui plaident y font leur proufit, Paucis vsu venit litigantibus, è foro redire memorabiliter auctis simul æquitate iustitiæ, simul eius officinæ benignitate & comitate. B.

Ie ne plaide point sans propos, Rem consultam, agitatam sæpius, & exploratam in iudicium deduxi. B.

Plaider pour estre despesché sur le champ, Agmine decertare, certamine rei summæ decretorio. B.

Plaider pour le demandeur ou pour le défendeur, Dicere ab actore vel reo.

Ne plaider plus gueres, Actionum rude se ferè donare & altercationum. Bud.

Ne vouloir point plaider, Sortir de procez, Foro salutem dicere. B.

Vn homme hergneux & malgisant, plaidant à toutes heurtes, Homo pacatæ vitæ infensus, Lites factitans. B.

Plaider vne cause de trop grande vehemence, Ingenti & longa declamatione causam agere. B.

Plaider trop longuement, estre trop long à plaider, Supra clepsydram loqui. B.

Plaider tout prisonnier, Causam è custodia dicere. Bud.

Plaider toute sa vie, Ætatem litigare. B.

Quand se viendra à plaider, Quum ad conflictum curialem ventum erit. B.

Auoir esté sept ans à plaider au Palais, Spatium septimum circi Basilicani confecisse. B.

La cause a esté plaidée, Causa perorata est. B.

La cause a esté plaidée à fonds de cuue, Causa acta est passis velis facundiæ, copiæque dicendi. B.

La cause a esté souuerainement bien plaidée, Causa in germanum modum acta ac disceptata est. B.

Vne cause tresmal plaidée, Causa ingenti frigore acta, Causa quæ in magnum frigus incidit. B.

La cause a esté premierement bien plaidée & donnée à entendre, & puis apres fort disputée & debatuë d'vne part & d'autre, Causa & actione perpetua primùm grauiter explicata tractatáque, & altercatione deinde acri & vrgente concertata. B.

Vn plaideur, Litigator, Actor.

Plaideurs qui se trouuent souuent au Palais, Comitiales.

Aheurtez ou obstinez plaideurs, Peruicaces litigatores & quasi fori alumni. B.

Vn aheurté plaideur, Vn plaidereau, Vn homme processif, confit en procez, Quereleux, Controuerso ingenio homo, vel natura controuersus. B.

Vn aheurté & obstiné plaideur, & qui n'est iamais content qu'il n'ait tout ce qu'il demande, Comes fori assiduus, & propemodum alumnus, Appianæ peruicaciæ litigator, fimbrianæ improbitatis aduersarius, qui conditiones nec ferre nec accipere obstinauit, nisi in suas leges prorsus. B.

Vn fin & ruzé plaideur, Vlysses forensis. B.

Fin & ruzé plaideur, qui sçait fort bien les tours du baston, & par où il doit eschapper, Litigator in sua palæstra exercitatissimus qui quum medius tenetur, consertísque manibus, anguila fit (vt aiunt) vel Proteus potius. B.

Deux fins plaideurs bien assemblez, vne partie bien faite en procez, Aduersarii duo in foro rectè & aptè commissi. B.

Nouueaux plaideurs qui ne sçauent encore que c'est, Litigatores tirones & nouitii. B.

Beaucoup de plaideurs sont sages quand ils reuiennent des plaids, mais peu auparauant, Plurimis litigantium, Epimetheis esse contingit, sed Prometheis paucis. B.

Vn ruzé plaideur, Athleta veterator, Palæstricus forensis. B.

Vieux & rusez plaideurs, Litigatores veteratores, vel veterani. B.

Vn plaidereau, Litigator improbus B.

Plaidereau & plaideur ordinaire, Litigiosus, Vitilitigator.

Vn plaidereau qui petit à petit a perdu son bien en proces, Hominis litigiosissimi patrimonium lautum & compositum censim in foro delicuit. B.

Souuent verser parmi les plaideries tant en demandant qu'en defendant, In subselliis vtriusque versari.

Ne s'addonner point à la plaiderie, Carere forensi luce.

Vn plaidoyé, ou plaidoyer, Oratio ad senatum, Actio, Causa.

Vn plaidoyé de quaresmeprenant, Fescennina controuersia. B.

Briefs plaidoyez, Verborum velitationes concitatiores, Altercationes. B.

Briefs plaidoyez, & venans droit au poinct de la matiere, Actiones causidicorum compendiosæ & rectà ad summam quæstionem progredientes. B.

Longs plaidoyez, Causarum expositiones sinuosæ & altè repetitæ. Budæus.

Vn plaidoyé non corrigé, Altercatio irretractata. B.

Plaidoyé sur la reception des enquestes, Altercatio de admittendis aut reiiciendis testimoniis. B.

Vn plaidoyer de crierie, Clamosa actio.