Page:Thresor de la langue francoyse, 1606, 1, Masset, Aegidius, Nomenclator.djvu/92

Cette page n’a pas encore été corrigée
DE ELEMENTIS CAP. XVII. 19


DE ELEMENTIS ET AD EA

spectantibus.

CAP. XVII.

AEr Cic. inane Lucr. ἀήρ, ἢρη φερέσβιοϛ, Empedocli. caelum. Virgil. Lucret. AL. Luft B. De Locht G. L’air IT. L’aere H. El ayre elemento

Africus Agel Libs, Libonotus. λίy. qui a solstitio hiberno flat. AL. Sudwest. Wind B. Suydtwesten Wint G. Souest IT. Garbin, o Lebeche H. Viento del occidente, inuernal

Aqua ὑ/δωρ, βέδυ Orph. γρούνωμα βρούειον Empedocil. AL. Wasser B. Water G. Eau, eaue ou aigue Natbonensibus IT. Acqua H. Agua

Aqua caduca Frontino quae e lacu abundat, aut e castellis effluit, vel e fistularum hiaturis. AL. Rohrwasser B. Sotewater G. Eaue coulante des conduits IT. Acqua delle aque dotti ch’abonda H. Agua que caye de los atanores gastados

Aqua iugis Cic. Perennis Eid. perpetuo manans, neque deficiens vnquam. ποτάμιον ὑ/δωρ. AL. Das stets rint oder lauft B. Looende Water, dat stracx loopt, Riuierwater G. Eaue de riuiere IT. Aqua di fiume H. Agua del rio

Aqua pluuia Cic. quae de coelo cadit. caelestis Horat. pluuialis Ouid. aqua imbri collecta Cic. ῥεύμα Empedocli, ὂμβριον ὑ/δωρ. cuius tres differentias statuit Hippocrates: θερινόν siue ω(ραῖον, aestiuam aquam: βροντιαῖον, quam tonitrua demiserunt: et λαιλαπῶδεϛ, quam procellae effuderunt. AL. Regenwasser B. Reghenwater G. Eaue de pluyes IT. Pioua, acqua della pioggia H. Auga Illuuia que vienne del cielo

Aqua puteana plin. putealis Colum. ὑ/δωρ φρεατιαῖον Aphrodisaeo. AL. Brunnenwasser, Sodwasser B. Putwater G. Eaue de puis IT. Acqua di pozzo H. Auga de poco

Aqua saliens Cic. quam tubuli sistulaeve reddunt. ὑ/δωρ χρουνιζόμενον, χρουναίοϛ δρόσοϛ Euripidi. AL. Springend oder Rorwasser B. Springen. de Water G. Eaue sortant des tuyaux IT. Acqua di canone H. Agua del atanor

Aqua stagnans Plin. reses Varr. λεμναῖον, τεναγῶδεϛ. AL. Still Wasser B. Stil Water, staende Water, een Water dat niet en loopt, Meerwater G. Eaue d’estang, eaue croupie, qui ne court point IT. Acqua morta, aqua di stagno H. Aqua muerta, agua represada, agua di estanque

Aqua viua quae pluuiae opponitur, quam fontes effundunt. ὑ/δωρ πηγαῖον. AL. Wasser das gerad auffwalt B. Opwellende oft Fonteyn water G. Eaue de fontaine IT. Acqua di fontana H. Agua de fuente, agu biua

Aquilo, Boreas Virg. qui ab ortu solstitiali flat: quem Caeciam in lib. De mundo Aristolceles parum sibi constans nominat. qui ferme sudum inuehit caelum, vnde αἰθρηγενέτηϛ merito dictus ab Homero. βορέηϛ. AL. Der Nordoostwind B. Den Noordtoosten wint G. Bize, ou vent de bize, nort, ou vent de north IT. Tramontana H. Northe, tramontana

Aura Virgil. quasi ἀπό τῆϛ ἕω ῥέουσα. proprie matutinus, et ab aurora surgens ventulus, αὐ/ρα. AL. Ein sanfter Luft B. Coelte, een Coel Windeken G. Petit vent doux IT. Aura, vento piaceuole H. Viento Liuiano

Auster Virg. ab hauriendo. Notus Virgil. ἀπό τῆϛ νοτίδοϛ, ab humore pluuio dictus νότοϛ. AL. Sudwind Regenwind B. Zuydenwint G. Vent d’auton, vent de midy, vent morin, pluau, Austre, Su, ou Sud IT. Ostro, vento meridionale H. Viento meridional

Bulla Varr. Vesicula aquae superstans, πομφόλυκ. AL. Wasserblatter, Guttern B. Belleken, Bobbelken G. Bouteille ou bouillon IT. Ampolla H. Burbauia, ampolla

aecias Ventus inter Caurum et Septentrionem flans, χαιχίαϛ, θρασχίαϛ. AL. Nordwindt zum Westen B. Noordenwint ten Westen G. Northouest IT. Maestre, o maestro, vento maestrale H. Viento maestro, viento maestral

Caurus Virg Cours Argestes, Iapix. Virg. qui ab occasu aestiuo flat. ἀργέστηϛ, ὀλυμπίαϛ Arist. ἀπό τῆϛ θερινῆϛ δύσεωϛ πνέων ἂνεμοϛ Diodoro Sicul. AL. Nordwestwind B. Noordtwesten wint G. Northest, vent d’aual IT. Grego, vento gregale H. Gallego

Caligo Cicer ὂρφνη, σχοτόμαινα Nazianz. ἀήρ apud Hippocratem, teste Erotiano. σχοτία, ὀμίxλη, σχότοϛ, ἀxλὐϛ, γνόφοϛ, ζόφοϛ. AL. Finsternuss, Dunckel B. Duysterheyt, Donckernisse G. Obscurite, tenebrosite IT. Buyo, obscurita H. Escuridad

Chaos Ouid Lactantio, Confusion atque congeries rerum omnium, et informis materia, quam poetae inuexerunt, ex ea exstitisse omnia fabulantes. xάοϛ Orpheo. AL. Ein vermischung aller Dingen B. Een confusie, een vermenginge van alle Dingen AL. Confusion vniuerselle de toutes choses IT. Confusione de tutte quante le cose H. Mescla o confusion de todas las cosas


Coelum Varr. per oe, quasi χοῖλον, a conue xitate. vel per aerectius, a caelatura siderum quorum babet impressa signa. οὐρανόϛ, πόλοϛ. AL. Himmel B. Hemel G. Ciel IT. Cielo H. Cielo

Caelum dubium Virg. vbt dubitatur de caeli euentu sereni an turbidi. μικαίθριον Theoph. μικαιθρία Hippocr. AL. Vngewisser Luft B. Onghestadich Weder, onghewis Weder G. Temps incertain IT. Tempo inconstante H. Tiempo que esta assi y assi

Caelum nubilosum vel turbidum, caeli perturbatio Cic. ἐπινέφελον Aristot συννέφεια Theoph. ἐπίνεyιϛ. AL. Bos Wetter B. Boos Weder G. Mauuais temps IT. Catiuo o mal tempo, tempo bruto H. Mal tiempo

Cometes vel cometa Luc. Cic. crinita stella Cic. Plin. horrens crine sanguineo, et comarum modo in vertice hispida, Plin. stella comans Ouid. χομήτηϛ Aristoteli. AL. Comet B. Comete G. Comete IT. Cometa

Elementa Cicer genitalia corpora Lucret quod ex iis omnia genita et producta sint. prima corpora Lucretio. στοxεῖα, ῥιζώματα Empedocli, velutiradices et rerum foutes. τετραχτυϛ Pythagorae, quasi rerum quaternio. AL. Clementem, der anfang eines jeden Dings B. Elementen G. Les elemens, les commencements de toutes choses IT. Li elementi H. Los primeros principios de qualquiere cosa

Eurus Nonio, quasi ἀπό τῆϛ ἕω ῥέων, id est, ab Oriente fluens, vel quod ab auris matutinus procreatus, vt Vitruuius vult. subsolanus. ἀπηλιώτηϛ. ventus qui ab aequinoctiali perflat. AL. Der Ostwind B. Osten wint G. Vent solaire, ou vent d’amont, Est IT. Vento de leuante, vento orientale H. Viento del oriente, verdadero

Flamma Cicer. φλω\κ, αἲθοϛ Tarrhae. AL. Flamm B. Vlamme G. Flambe IT. Flamma H. Llama

Fulgetrum Plin. et fulgetra, fulgur Luceret. quam coruscationem vocant. ἀστραπή, στιλβουδω\ν, λαμπιδών. AL. Blits, Werterleucht B. Wederlicht G. L’esclair IT. Lampo H. Relampago

Fulmen Virg trisulcum telum poetis, et trisulcus ignis. Ouid Sulphur sacrum Iuuenalis pro fulmine dixit. βέλοϛ διόϛ Pindaro, χεραυνόϛ, χεραυνία μάστικ Lycophr. πρηστήρ, χεραύνιοϛ pigramm πτεροφόρον διόϛ βέλοϛ, Aristoph. AL. Der Strall B. Blixem G. Foudre IT. Il fulmine H. El rayo del cielo

Fulminum tria genera suidas et Grammatici Graeci enumerant: quorum primum sit σχηττόϛ, quod vi magna in terram impingitur siue χαταβάτηϛ: alteru ἀργήϛ quod afflat et insuscat: tertium yολόειϛ, quod ictu perimit, de quibus locupletius in nostris fAnimaduersorum libris annotauimus.

Gelicidium Colum πάγοϛ. AL. Gefroren wasser B. Ysel, ijseling G. Gelee IT. Grandicello H. La cayda del yelo o elada

Gelu Virg. χρύοϛ. AL. Frost B. Vorst G. Glace, gelee H. Yelo o elada

Glacies Plinio. παγετόϛ, χρύσταλλοϛ, πάγοϛ χρυόειϛ Epigram. AL. Eiss B. Ys G. Glace IT. Ghiaccio H. Yelo, elada

Grando Virgil. xαλάζα. AL. Hagel B. Hagel G. Greesse IT. Tempesta, grandine H. Granizo, pedrisco

Halso Senecae, corona et circulus siderum, Plin sed praecipue lunae, ἃλωϛ Aristot. AL. Kreiss vinb den Mon B. Den rinck van de Mane G. Cercle autour de la lune IT. Cerchio attorno alla luna H. Corona de luna

Ignes missiles qui per triumphum aut publico in gaudio funduntur. B. Fusseyen G. Fusees

Ignis, aether Cicer. αἰθήρ, ἀπό τού αἰθειν, ἢ ἀεἰ θέειν, πύρ, αἲθοϛ Apollonio, ζεὐϛ ἀργήϛ Empedocli. sic enim apud Plutarchum lib. De plac. philos. 1. legendum ex Laertio, pro αἰθήρ. AL. Das element des Feuwrs B. T’vier, het element des viers G. L’element du feu IT. Il fuoco elemento H. El fuego elemento

Ignis speculatorius vel specularis potius φρυχτωρία, λυxνοχαυτία, Cephisodor. λυxναyία, πυρχαῖ/α, πυρσουρίϛ Suid. φρυχτόϛ, εὐφεγγιήϛ δαλόϛ Tryphidoro. AL. Hoher warten fenrer B. Vierboten vier G. Le feu de l’eschaugette IT. Il. fuoco del faro H. Lumbre del faron

Imber Cicer. Agmen aquarum e concretis effusum nubibus, vt Apuleius inquit. ὂμβροϛ. quamquam Aristoteles ὑετόν accipiat ita pro pluuia contorta, wet maiora stillicidia effundente, ac iugi tenore ad terram delata, vt ὂμβροϛ generis locum obtineat. δάχρυον διόϛ Orpheus pro imbri dixit. AL. Schlagregen B. Slachregen, dichte Regen G. Pluye espesse IT. Pioua spessa H. Lluuia espessa

Iris Virg arquus Nonio, arcus caelestis. ἴριϛ Aristot. AL. Der Regenboghe G. L’arc du ciel IT. L’arco celeste H. Arco de las nuues

Iubar, splendor, fulgor ignis σέλαϛ πυρόϛ αἰθομένοιο Homero, ἀμαρυγή Apollonio, μαρμαρυγή Homero λαμπηδῶν, ὂστλικ Apoll. φέγγοϛ. AL. Schein oder glants des Fewers B. Schijn oft glans des Viers G. Lueur et resplendisseur du feu IT. Splendore del fuoco H. Claridad del fuego

Iubar Virg pro Lucifero, quod in modum iubarum radios diffundat, solis ortum praeueniens, qui et Veneris stella, et hesperus, sed vesperi a solis occasu dicitur, φωσφόροϛ, ἀφροδίτηϛ ἀστήρ, ἢ χατ’ ενίουϛ ἣραϛ. lucifer Cicer. AL. Der Morgenstern, oder