22 SALLUSTII EPISTOLAE.
in dies, maie faciundo aut dicundo, dignitate alios, alios civitate eversiim irent.
Nam quid ego de te dicam, ciijiis contumeliam iiomines inertissumi vitâ sua co m mu tare volunt ? Scilicet neque illis tantae voluplatis est (tametsi insperantibus accidit) dominatio, quanto moerori tua dignitas : quin optatius habent ex tuâ calamitate periculum libertatis facere, quam per te populi romani imperium maxumum ex magno fieri. Quo magis tibi etiam atque etiam animo prospiciendum est quonam modo rem stabilias communiasque. Mihi quidem quae mens suppetit, eloqui non dubitabo : ceterum tui erit animi probare quae vera atque utilia factu putes. In duas partes ego civitatem divisam arbitror(i)y sicut a majoribus accepi : in patres et piebem. Anteà in patribus summa auctoritas erat, vis multo maxuma in plèbe. Itaque saepius in civitate secessio fuit ; semperque nobilitatis opes diminutae sunt, et jus populi amplificatum est. Sed plèbes eo libéré agitabat , quia nullius potentia super leges erat ; neque divitiis aut superbiâ, sed bonâ (i) Celte expression d’une opinion susceptible de doute {(iibitror ) , cet appel à la tradition ancienne (siciil a majoribus accepi) , forment un sens bien puéril, s’il ne s’agit que de la division de fait , du peuple et du sénat. Salluste parle donc ici de la division de souveraineté qui formait deux corps politiques du sénat cl du
