12 JOANNIS SARESRERIENSIS^ FRAGMENTUM.
Statimque insurrexcrunt in eum Rege» Francorum (•) et Anglorum.coUecti» viribw A sui», et utroque immanior bost» EuatochiuaiHe, sororiusRegi» Francorum, q«â propriam agen» causam, non tam patri quàm sibi paternum diadema consenraie nitebatiir. Et eo» quidem non modà Neo|Â>lemu5 noster sustinuit, aed ex maxima parte potenter »iiperavit. Unde tactu» dcriore cordi» intrinsecu» Eustacbius, quem prædixi, quod iri vita optimum fedt, rebus cessit humams(à). Quem. lætaiitibus fionis et publie® fortuoæ congratulantibu», quoniam hic Qagellura iilitid patri* imminebat, luxeriint
Moral, sat.î.tAmbubojmrimtoffUgia,tjAsmocopolm, MemHâ, mmi, balatnmes, hoe gentu omne.
Ne tamen obitus ejus glori* Dud» nostri quidquam detraberet, deditionem Craumersiæ, in cujus subsidium cum pâtre venerat in marin valida et numéro ampUori B ’ n. vivu». nimis* armalus, militum instructu» copiâ, sustinuit praesens et vidit. Dux autem consilio unius pnemonitus, inter castrum quod Rex munierat et Rt^is copias, suum f s^i longè minorem exercitum interjerit (c). Ne tamen hoc alienigeiue adscribant viribus suis, nostro præcipuè milite nitebatur. Ab hoc demum, exigentibus culpis, perductus est qui regnum occupaverat, ut oogeretur exhæredare filium, et Dud cedere regni successionem, et totius r^ni proceres et militiam, fidelitate praestitâ, obligare.
Tianseo ad obsidionem (d) Chirionis, quia ibi Anglos et Normaiinos, quos jam multiplex coufœderatio univit, præripuos et magis streiuias incaptione castri •/rj. tiUv. exiitisse nullus ignorât. Nam silco* de Nanncfio et toto minOris Britanniæ, <|uaiiivis grandis provincia sit, comitatu, qui rebellis esset in bodiernum diem, nisi robur gentis Anglomm esset formidini. Hoc ipsum aut veritus, aut amore C et virtute allectus (incertum est enim), illustris (/■) Blesensium et Carnotensium (iomcs, castra quæ pupiilaris ætatis tempore amissa fuerant, dncatiii A’ormanniæ rt*stituit.
Ixingum est si inclj-ta gesta tanti principis enumerare contendam , quæ , sicut oimics admirari necesse est, ita plenè describere impossibile. Nec ego viribus ia) Robertus d« Monte ad an. ItSt : Factd itaquè dùcordtd inter Regem et Comitem [dndegaveruem Gaufruturn]., ventt Rejc cum magna miliUa, rt F.u.%tachiux filius Regis Stephani cum eo, in itramnntam ante castellusn Archas. Adfuit et thtdern Henrieus è contra Dux yormannnio !, cum ndmirabiU exercitu Norman/swum, Ândega’kfen.tium, Hntonum : sed principes exercitiis ejus, qui matunorrs eo erant et consilio et ætate, non permiserunt ut cu/n Rege domino suo congrederetur, nisi ampliùs ilium in aUquo, quàm antea fecerat , gravaret. Vidr lomo noatro Xlll, p. 292.
[Ol Anno 1153, mense augu»to, circa octaimm s. Ixiu/entii, moritur Eustachius fiUus Stephani Rcgts AngUtrum. Robt*rtus de .Monte, tbid. Joannes auU-iu Sttf^^sberieoaas «iusdeni Polycratkù lib. Vlll, cap. 21, sub finem :tISotlris tamen tempisriOus , utumt, Eustachius filius Stephani, qui in ecclesiam Del satv<ire decreverat, cùm onviia pn> rùrihus depopuOitus esset, et terram B, Eadmundi, cm omnes fmedones lUtuleranl, wderet opulentum , stàtque mui es se t. ctmsumptis opibus regni, unde semel et secundo tmiiiibus mra procédèrent (jam emm defeverant ddnaUwi), præsidia jam dictæ ecclesiæ depopulatus n/. Vofte/üm tamen digesserat cibum quem de facuiiaùlms loci accepcrat, ipstique die, antequam se ilomi suæ reciperet, quæ mmis vicina erat, tactur eit martyris manu, et Uthaü percussut morbo, die ctrciter iKiaidrebut cessit et vitA f ù) Vulesis llenricttin Iluotindonienaefn «d an. 1153, tomo nostro Xlll . p. 45.
d RoUinu» de Mont* ad an. HS6 : Umncw
Krx ,4Hgi>rum txpit caitrum MirebeUam et Chmanrm l ingd idmdione. Loidwnm t»n) ett et redrUtum. gMind., pactpcauu ul cum «o Oaafrtduf frater tam. hac condùûtae laterpottld, tfudd Rex daret et ungtOtt amait mUU kbrae AmgUem moaetm , et duo millia Andegavensis : et Un . Deo fsn^ente , discordia quæ dià inter eos durax*erat , mense Julio sopita est. Vide tomo nostro XUI, p. 299, Legendus quoque est GuiHelmus Neubrigensts Ub. U, cap. 7, ibid. p, 103.
(e) Gaufridus à fratre spoliatus tribus pnmominatis Cxistellis, sibi à ^utre legalis. cùm mæmre contabessieret (ioqtiit Guillelmus .Neubrig. ibid. p. 104), et nunc fratris dur itiem , nunc fortunæ cum gemiiu accuiare* invidisxm, felicior eum subito exhilara vit eventus. Cii>es emm præclarœ urbis HamnetensLs, certum vel in quo sihi compiacereai dominum non habentex, ejus industria et streauitate invitatij eum .%ibi in oerum certumque dominum elegerunt (anno 1157), atque accer.sito civitatem cum adjacente provincia tradiderunt. At mm diù hdc feUcitate functum mors imnuitura sustuUt (anno 1158) , moxque eamdem civitatem Comes Richemundensis [Conanus] , qui tune transnuirime Hri~ tannur magna ex fuirte præsidebat , tamquam verus possessor intravit. Quibus auditis, Rex, dato mandato Richemundensem csnnitatum fisco apphcari, illicv ex Anglia in yiormanniam transfretavit, tt civitatem Ayanneteniem tanquam jure fraterno successionis repo.tce.nr,’ eumdem Comitem magni apparntù < terroribus ita fier Arinxit atque infregit, ut vis tepidè obluctari conatus, civitnte resig/iaid, utsiS" tentem placaret. HU ?c sunt <{uas uno verbo rcpbcat Saresberiensis.
- /) Robertus de .Monte ad an. Iir>8
- tMentt
dct :embri , c<*ncordati sunt Hev Uenricus et Comes ~ BieiensLs ThesshaUius , tstgruitus ejus, Ihk modo : Comes Theobaldus reddidu Regi duo castra, Jmbasium et Fractam ~ yaUem, et Rotr.Klus Coines Moritoniie, sororius ejut,.,.. reddidit Hervico R^gs dm castra, Moiimis et Btntum - moUnum , quæ erasU dominia Ducit üormasinim.
