Page:Pastoret - Ordonnances des rois de France de la troisième race, tome 18.djvu/542

Cette page n’a pas encore été corrigée

DE LA TROISIÈME RACE. j^yy

Philippi > Regis ; S. Gervasii, dapiferi ; S. Waleranni, camerarii ; S. Lanceslini ; ■ ■ —1 ■ C Walonis, constabularii (a). Louis XI,

au Plessis

EN RI CVS > Rex Anglie et Dux Normannie, archiepiscopo Rothomagensi, Parc-lès-Tours, episcopis, abbatibus, Comitibus, justiciariis, baronibus, vice-comitibus, ministris Avril 1479. et universis filiis ecclesie per Normanniam constitute, salutem. Ciim in edificatione Henri I." pacis et justicie toto studio desudare debemus, ut ex pace justorum protegatur a innocentia et ex j usticia malorum reprimatur audacia ; cum quoque Beccensis villa, ob dominorum suorum, abbatis scilicet et monachorum, nimiam mansuetudinem, à populo insolenti conculcatur, et primitus paci monachorum et quieti providentes, d pravorum hominum indisciplinatam refrenantes audaciam, volumus homines parochie Becci tam suscriptis donatione libertatibus quam r frenare legibus. Si quis ergo hominum ecclesie Becci intra eamdem parochiam, ex improviso ortâ sedicione, quemquam percusserit, ex hoc abbati et monachis xviij solidos emen-, dabit ; si vero de odio veteri hoc fecisse convictus fiierit, Ix solidos emendabit. Si vero aliquis extraneus homo irâ subita aliquem intra parochiam Becci percusserit, si captus vel retentus fuerit, dirattonabit se inde (b) in curia abbatis, aut secundum curie ipsius judicium emendabit. Si quis verd in villa Beccensi vel extra villam in parochia excogitatum assultum fecerit in aliquem, Ix sol. emendabit ; et si homines abbatis aliquem talia contra ecclesiam facientem viderint et non retinuerint, aut incurie abbatis ostendent se retinere non potuisse, aut unusquisque eorum xviij sol. tmtndabit. Prohibemus quoque et statuimus ne aliquis hominum de parochia Becci die vel nocte intra villam Becci armatus incedat ; si quis verd sic arma portans deprehensus fuerit, nisi extra villam longiiis ire ad négocia sua disposuerit, xviij sol. emendabit. Si autem aliquis de parochia Becci pro qualicumque causa ab aliquo captus vel retentus fiierit, reddetur per plegium monachis Becci vel eorum ministris, et habebit eum abbas ad rectum in curia sua. Si aliquis de eo clamorem fecerit, parochiani quoque Becci non exibunt de villa sua ad aliquod juramentum ; sed, si necesse fuerit ministros Regis aliquod juramentum de eis accipiant, in curia abbatis veniant et ibi et eorum jusjurandum audiant. Prohibemus etiam ne pro aliquo fori facto capiatur aliquis parochianus Becci intra eamdem parochiam, nec submoveatur ad altam curiam ; sed is cui injuria illata est clamabit se in curia abbatis Becci, et ibi audiet judicium suum, et non poterit loquelam suam ponere in aliam curiam, nisi per defectum justitie curie Beccensis. Prohibemus quoque ne cogantur parochiani Becci ire ad operationem castellorum sive pontium vel vivariorum vel fossatorum reparandorum vel trancheiarum. Interdicimus similiter ne ab emptoribus victualium monachorum Becci et hospitum qui in idem monasterium ducentur, aliquis aliquam omnino consuetudinem exigere présumât, in foro vel extra, vel eis aliquam injuriam facere, nec audeat sumarios (c) torum capere vel disturbare vel exonerare ; sed omnem libertatem habeant ac st regii cibi emptores essent : qui autem contra hoc statutum eis aliquid fecerit, Ix sol. Regi tmtndabit. Concedimus etiam eisdem monachis ut habeant omnes regias libertates, nturdrum et mortem hominis, plagam, mahain (d), sanguinem, aquam et ignem, tt latronem in Becci parochia captum , sive indigena sive extraneus fuerit, et si que sunt cetere Regis libertates, excepto duntaxat rapto, de quo honestius existimamus Notes.

(a) Ces lettres n’ont pas de date ; mais le assez quelles sont du Roi Philippe 1." nom du Prince qui les donne, et l’époque (b) Il doit y avoir in die. bien connue où l’abbaye du Bec étoit sous (c) Les bétes de somme, k gouvernement d’Ânselme , annoncent (d) Blessure très-grave, mutilation.