Page:Pastoret - Ordonnances des rois de France de la troisième race, tome 15.djvu/491

Cette page n’a pas encore été corrigée

Louis XI,

à Bordeaux,

Mars 1461.

Suite des Lettres

de

Charles VI.

4o8 Ordonnances des Rois de France

in omnibus factis, causis, et criminalibus et civilibus dictorum servientium habitantium dicte civitatis, agendo vel defendendo, ipsos et quemlibet ipsorum qUOm modo tangentibus, senescallum Carcassone ac constabularium (•) et pnpositurn dicte civitatis, qui nunc sunt vel tempore futuro fuerint, vel eorum locumtcnentr et eorum quemlibet in solidum, ita qubd non sit melior conditio occupantis std quod per unum ipsorum inceptum fuerit, per alium ipsorum terminari valeat « finir e ; dando eisdem, et eorum cuilibet tenore pre sentium committendo,plenam a liberam potestatem et auctoritatem quatinus dictis servientibus et habitaioribm et singulis ipsorum, et aliis de quibus per vel contra ipsos et eorum quemlibet fuerint requisiti, exhibeant bonum et breve justicie complementum, rebcllcsque u contradictores ad pr emissa seu qfiquid pr emissorum puniendo seu mulciando, proni eisdem et eorum cuilibet visum fuerit rationabiliter faciendum ; et de ipsis cognoscendo , definiendo et determinando cum plena cause cognitione, prout ipsis conservatoribus, commissariis ac judicibus eorum immediatis et competentibus videbitur cum justicia faciendum, reservato tamen dumtaxat et retento ressorto quoad servientes et habitatores predictos, et etiam factis injuriosis modo debito vobis dicto senescallo de /tiis que coram dicto constabulario facta fuerint, licèt de jure j,/ de consuetudine tales appellationes ad dictum senescallum devolvi non consueverunt nec debeant : mandantes omnibus domini nostri Regis subditis, non subditos requirentes , 111 dictis senescallo, constabulario et preposito, seu eorum loca tenentibus, et eorum cuilibet, ac per ipsos depputandis, pr emissis et omnibus singulis ea tangentibus et deppendentibus ex eisdem quoquomodo , ut conservatoribus ac judicibus predictis pareant efficaciter et intendant, pr estent que auxilium, consilium,finiam et juvamen, citm per ipsos fuerint requisiti et mandati, inhibentes quibuscumqm justiciariis aliis, ut ipsos senescallum et constabularium ac prepo situm in pr emissis et ea tangentibus aliqualiter impediant nec perturbent, quibus nos tenore prestntium inhibemus. Qtie omnia predicta nos eisdem supplicantibus concessimus ei concedimus per présentes, de nostra certa scientia et gratia speciali, auctoritate regiâ quâ fungimur in hac parte, et ex causa, licteris in contrarium impetratis, vel impetrandis, sub quavis verborum forma, stillo et observantia, ac jure scripto vel non scripto, ac statutis et ordinacionibtis regiis in contrarium factis ct observatis, non obstantibus quibuscumque. Quod ut firmum et stabile perpetuo perseveret, nostrum presentibus apponi fecimus sigillum. Datum Carcassone, die xxviij Martii, anno Domini millesimo trecentesimo sexagesimo quarto (b). Qttas quidem licteras superius insertas, ac omnia et singula in eisdem contenta, ratas et gratas, rata et grata habentes, eas et ea volumus, laudamus, approbamus , ratijficamus, et ex nostris certa scientia, speciali gratia, plenitudincque nostre potestatis, tenore presentium confirmamus, ac dictis servientibus ct habitatoribus civitatis nostre Carcassone in prescriptis licteris nominatis omnia et singula privillegia, fi-anchisias, libertates et immunitates quascumque in promissis litteris declarata seu declaratas concessimus et concedimus de novo per présentés, si sit opus. Notes.

(a) Le connétable ou prévôt étoit le chef Louis, son second fifs, ne fut nomme des sergens. II réunissoit au commandement lieutenant général en Languedoc que par militaire l’exercice de la justice civile et cri- Charles V, à la fin de décembre de la nie me minelle. Voir ci-dessus, t. V,p. q.21, note b. année , ou dans les premiers jours du mu> (b) Le manuscrit dit quarto. On pourroit de janvier suivant : mais 011 comprit c* croire qu’il faudroit quinto ; le Roi Jean Pâques , et Pâques, en 1365 , ue lut qumourut, eu effet, le 8 d’avril 1264, et mois d’avril. J Qitccirca