Louis XI,
à Bordeaux,
Mars i46i.
394
Ordonnances des Rois de France
capitulum ad faciendum compromissum predictum induxerant evidentissime f0r( ve fas ; ampliacione divini officii , tranquillitate, ac aliis multis commoditatibus m per cognicionem et ordinacionem questionum et controversiarum predictarum / ecclesie in personis et rebus ac etiam toti clero et populo civitatis ejusdem evenire poterant, diligenter pensatis ; convocato aliquorumpr elatorum, magnatum, et aliorum prudentium consilio , illorum potissime quos gelare credebamus prefate ecclesie commodum et honorem, in nomine sancte et individue Trinitatis, Patris et Fihi et Spiritus sancti, auctoritate et potestate compromissi predicti, arbitramur, pro. nunciamus seu etiam ordinamus, quod prefati episcopus et capitulum Vasattnst pro se et suis successoribus, concedant et tradant, quasi domino, Edduardo, Dei gratiâ, Regi Anglie , domino Hiberni e, et Duci Acquitanie, pro ipso et suis heredibus sive successoribus suis, senescallo suo Vasconic, ejusdem Regis et Ducis nomine, medietatem pro indiviso jurisdicionis, et justicie temporalis que penes dictos episcopum et capitulum remanebit, teneant et habeant in allodium episcopus et capitulum supradicti.
(2) Item. Qttèdprefatus Rex et Dux habeant suum prepositum, et similiter episcopus et capitulum suum prepositum, in civitate et districtu predictis, quorum tjuHibti solus sine alto possit juvare, citare, seisire , capere seu arrestare, nomine utriusque, non tamen seisita, capta vel arrestata per se solum, sed cum altero communiter custodire ac liberare ; banna (a) etiam, preconiçaciones, edicta et alia que ad justiciam temporalem Vasatis perlinent et pertinebunt, communiter exerceantur et fiant, cm prepositi in novitate sua jurent quod fideliter jurisdicionem et justiciam exercebunt, et de omnibus que ex jurisdicione vel justicia stipradictis, vel occasione ipsarum, pervenient sibi ad invicem, pro portionibus ad dictos dominos secundum prommeiationem et ordinacionem hujusmodi spectantibus, fideliter respondebunt ; et sic, redditus, exitus et proventus, gagia (b), pene, multe, incurramenta (c) rerum mobilium a immobilium, allodiorum et quorumcumque provenerint racione illis, occasione jurisdicionis et justicie temporalis predictarum , etiam in casibus pendentibus et in proteritis non exactis, inter dictum Regem et Ducem et suum prepositum, ex parte una, a prefatos episcopum et capitulum et suum prepositum , ex altera, equaliter ptr medium dividentur : incurramenta tamen domorum et solorum porta civitatis Vasatensis, tibi est domus Menaldi Dax, usque ad aliam partem civitatis per quam intratur ad burgum de Taillade, que domus et solum sunt inter magnam carreriam civitatis et carreriam clericorum , versus Sanctum-Vivianutn, sint capituli, et liciti ’ possint ea acquirere et ibidem clausuram facere lapideam sine omni impedimento ; sed intérim in illis dotnibus et solo jurisdicio et j usticia sint communes, et etiam postmodum in personis civium vel extraneorum habitantium in eisdem. In dicta etiam carreria clericorum, j usticia sanguinis, videlicet mortis, mutilationis n legalis vulneris, et eciam omnis jurisdicio sive bas sa j usticia , quantum ad illos qui non morabuntur vel qui non habitabunt in ipsa, sit communis ; in aliis vero prefata carreria sit propria dicta capituli, ita quod dictus Rex et Dux nullam altam habeat ibi partem. In omnibus quoque alienigenis , qui sortiti fuerant locum civitatis Vasatensis vel districtus civitatis ejusdem de consuetudine vel de jure, omnis jurisdicio et justicia pro parte dimidia , ut dictum est, sit communis, et omnia Notes.
(a) Bannum exprime ici le droit de faire (c) Encourement, disent quelques vieille» des proclamations publiques. coutumes ; celle de Bordeaux, en particulier, (b) Gagium est aussi employé quelque- chap.8, f. 82. C’est quelquefois une amende, fois pour Signifier amende. On en trouve un l’amende encourue : mais ce mot exprime ans»1 exemple , tome IIIde cette collection,pages l’action d’obliger son corps, ses biens, de le» 20J et 20p. soumettre à être saisis.
