Page:Pastoret - Ordonnances des rois de France de la troisième race, tome 15.djvu/440

Cette page n’a pas encore été corrigée

DE LA TROISIÈME RACE. 3^7

fondcionutn sibi per Reges Francorum factarum , prout tenore licterarum dicti ——i» ■■ ■ Pegis Navarre super hoc eisdem concessarum nobis plenius apparuit : ipsas licteras Louis XI, (t tarum effectum tenore presentium confirmamus et ratifficamtis , ac de novo, àSaint-Jean- 5/ mine fuerit, predictis consulibus et habitatoribus dictam coustumam seu soquetum Février^ 461 vini et bladi, prout supradictum est, ex nunc et in perpetuum per ipsos levandum , recipiendum et habendum, absque eo quod aliquid propter hoc reddere compotum teneantur, convertendum ct applicandum clausure et aliis necessitatibus seu negociis id expensis communibus dicte ville, concessimus et concedimus per présentes, ac etiant donavimus et donamus, auctoritate regiâ quâ fungimur in hac parte, certâ sci entiâ et gratiâ speciali predictis.

(6) Item. Prenominaris consulibus et habitatoribus dicte ville concessimus et concedimus qubd omnes et singuli habitatores prelibati dicti loci, ad collectas et dias tailtias in dicto loco indictas ct inducendas contribuentes seu contribuere solentes, fi uda, retrofeuda , ceteraque jura nobilia à nobilibus personis, licèt innobiles existant, ubicumque in ducatu Aquitanie , usque ad quingentas libras renduales (a) in universo et non ultra, dum tamen fortalitia, homagia vel alodia magne rei et cum juridicione non existant, acquirere et jam acquisita tenere et perpétué jiossidere possint et valeant, nullâ fittanciâ dicto domino nostro vel ejus successoribus Regibus Francie aut nobis super hoc, quoquo modo , pro pr emissis prestandâ. (7) Item. Predictis consulibus et habitatoribus dicti loci concessimus et concedimus qubd ipsi et eorum quilibet cambiare aurum et argentum absque alicujus pme incursu vel emende, ct vilhonem (b) defferre seu mictere in propinquioribus monetis dicti domini nostri et loci predicti licentiam impertimur. (8) Item. Qubd prefati habitantes de Villa-nova et de ipsius honore possint effirre seu asportari facere de quocumque loco, per terram et per aquam , sal in dicta villa seu loco, et denique sal inibi juxta eorum voluntatem vendere, vel in suis aliis usibus applicare, absque aliquo pedagio per eos propter hoc exsolvendo ; insuper, qubd queeumque persone forunie ejusdem loci illud sal in dicto loco emere tt ab inde abstrahere libere et sine custu, dum tamen in hoc rebelles seu inimici rtgni Francie non comprehendantur.

(9) Item. Volumus et eisdem consulibus et habitantibus concessimus et concedimus, qubd assiste (c) seneschalle dicti loci omttiumque et singulorum locorum et villarum de dicta assista exi st entium, in dicto loco de Villa-nova in perpetuum teneantur. (10) Item. Qtibd eidem consules et habitatores de cetero non teneantur officiants Regis lecta vel alia sua utetteilia, absque legitimo seu moderato salario aut loeagio, tradere seu ministrare, nisi de eorum processerit voluntate. (11) Item. Concedimus eisdem, et donamus in perpetuum, dominium itt quo assisie (d) dicte ville consueverunt, per eos debite retinendum et reparandum, ut farlatnenta sua tenere, librosque et monumenta communia inibi conservare , ac xmcalli Regis ejusdem sentencie, moderni et futuri, assistas suas atque palatia ct audiendas tenere valeant.

(12) Item. Prefatis consulibus et habitatoribus et eorum singulis omnia crimina, Notes.

’ a) De rente. Rendualis ne s’applique pas profit de la commune, sur les marchandises Vilement à une rente en argent, mais en- vendues.

Clre ^ revenu annuel en grains ou en (d) L’assemblee dans laquelle on regloit 3UIres denrées. On trouve dans les chartes la quantité , la nature , la forme , la perancienn es,avenœ, frumenti ,&c. duo, très, &c. ception de ce droit sur les objets vendus, kxtarios renduales. s’appeloit également assise. Le droit même (b) Le billon. tira son nom du nom de l’assemblée chargée (CJ Assise exprime là un droit mis, au de l’établir.