Page:Pastoret - Ordonnances des rois de France de la troisième race, tome 15.djvu/252

Cette page n’a pas encore été corrigée

DE LA TROISIÈME RACE. 169

Aureliani quatuor denarios persolvent pro quadriga , in ingressu duos denarios. (20) ln . nuptïts Clariaci prœco consuetudine nihil habebit, nec excubitor. (21) Nullus agricola de parrochia Clariaci qui terram colat cum aratro, plusquam unam minam siliginis, hominibus de Clariaco servientibus , consuetudinem prebeat, quando messis erit.

(22) Et si miles aliquis seu serviens equos vel alia animalia hominum de Clariaco in nemoribus nostris invenerit, non debet illa ducere nisi ad prepositum de Clariaco ; et si aliquod de parrochia Clariaciforestam nostram, à tauris Jugatum vel à muscis coactum, intraverit, sive haiam, nihil ideb prtpositis debebit emendare ille cujus fiierit animal, si poterit jurare qubd, custode invito, illuc intrasset ; et si aliquo custode sciente inventum fuerit, duodecim denarios pro illo dabit ; et si plura fuerint, totidem pro quolibet solvet.

(23) In fitrnis Clariaci non erunt portatores consuetudine (a). 124) Et excubie (b) non erunt Clariaci consuetudine. 25 ) Et si aliquis de Clariaco duxerit sal vel vinum suum Aurelianum, pro quadriga unum denarium dabit tantum.

(26) Et nullus hominum Clariaci debet emendationem preposito Stamparum, nec preposito Piveris f c), nec in toto Gastinedo. (27) Nullus eorum dabit tonleium Ferrariis, Castro-Nantonis, Puteolis, meile (d).

(28) Homines de Clariaco nemus mortuum ad usum stiuni extra foysstam capient, si forte nemus nostrum proprium ibidem habuerimus. ( 29 ) Et quicumque in mercato Clariaci emerit aliquid vel vendiderit, et per oblivionem tonleium suum retinuerit, post octo dies illud persolvat, sine aliqua causa (e) ; jurare poterit qubd scienter non retinuisset. (30) Et nullus hominum Clariaci habentium domum, vel vineam, vel pratum , aut agrum, aut edifcittm aliquod, in terna Sancti-Benedicti, justiciabit se (f) pro abbate Sancti-Benedicti vel pro ejus serviente ; nisi pro garba (g) vel pro censu suo fori fecerit ; et tunc à Clariaco non exibit, causâ rectitudinis tenende. (31) Si aliquis hominum de Clariaco accusatus de aliquo fuerit, et teste comprobari non poterit contra probationem impetentis, per solam manum ’suam (h) se dtculpabit.

(32) Nullus etiam de eadem parrochia, de quocumque emerit vel vendiderit super septimanam (i), et de quocumque çneritin die mercati pro usu suo, nullam consuetudinem dabit.

(33) Constituimus autem ut quociens in villa Clariaci movebitur prepositus unus post alterum, juret se stabiliter servaturutn omnes has consuetudines ; et similiter, novi servientes quando movebuntur.

Notes.

(a) Allusion au droit exclusif qu’avoient (f) Justictare se, dit du Cange , coram certaines personnes, dans d autres lieux, de judice stare. Pro (ajoute-t-il) idem sonat quod porter le pain au-four et de l’en rapporter ; ante ve/ coram. Il cite le passage même de il falloit les payer pour cela. notre loi.

(b) Point d’obligation de faire le guet. (g) Redevance en gerbes. (c) Pithiviers. (h) Par son serment seul.

(d) Ferrière, Chateau-Landon, Puiseaux, (i) Je n’ai pu trouver l’explication de libelle. ce mot, dit Secousse, page 77, toujours (e) Secousse croit que cela signifie, sans tome IV : il ne peut, en effet, signifier semaine ; qu on puisse l’inquiéter a ce sujet. Nepourroit-ce mais il doit signifier banlieue. Septimana est pas etre, sans qu’il puisse différer, sous quelque quelquefois employé dans ce sens. fretexte ou par quelque motif que ce soit.’

Tome XV. Y

Louis XI,

i Tours,

Octobre i.