De rertim origintitioii« radicali. 305
quaeri polest ratio existeodi. Respondeo, neque essenltas islas, nequo aetemas de ipsis veritates quas vocaot, esse fictilias, sed existere in qua- dam ut sie dicam regione idearum, nempe in ipso Deo, essentiae omnis s ciisteDtiaeque caeterorum foDte. Quod ne gratis dixisse videamur, ipsa indical existentia seriei renim actualis. Cum enim in ea ratio non iavc- niatur ut supra oslendimus, sed in metapliysicis oecessitatibus seu aeternis veritalibus sit quaerenda, existentia aatem dod possint esse nisi ab existen- tibus, ut jam supra moQuimus ; oportet aetemas veritates existentiam habere in quodam subjecto absolute vel Hetaphysice uecessario, td est in Deo, per quem baec, quae alioqui imaginaria forent (ut barbare sed signi- ßcanter dicamus] realiseutur.
Et vero reapse in Mundo deprebendimus omnia lieri secuoduni leges aeternarum veritatum non tantum Geometricas sed et Hetapbysicas , id est non tantum secundum necessitates materiales, sed et secundum rationes for-^ inales ; idque verum est non tantum generaliter in ea quam nunc explica- vimus ratione Mundi existentis potius quam non existentis, et sie potius quam aliter existentis (quae utique ex possibilium tendentia ad existendum potenda est), sed etiam ad specialia descendendo videmus mirabili ratione in tota natura habere locum leges metaphysicas causae, potentiae, actionis, easque ipsis legibus pure geometricis materiae praevalere, quemadmodum reddendis legum motus rationibus magna admiratione mea deprehendi usque adeo, ut legem compositionis Geometricac conatuum, olim a juvene, cum materialis magis essem, defensam, denique deserere sim coaotus, ut alibi a me fusius est explicatum. -
Ita ei^o habemus ultimam rationem realitatis tam essentiarum quam existenliarum in uno, quod utique Mundo ipso majus, superius anteriusque esse neoesse est, cum per ipsura non tantum existentia, quae Mundus com- pleclilur, sed et possibilia habeant realitatem. Id autem non nisi in uno fönte quaeri poteat ob horum omnium connexionem inter se. Palet autem ab hoc fönte res existentes continue promanare ac produci productasque esse, cum non appareat cur unus Status Hundi mf^is quam altus, hesternus magis quam hodiemus ab ipso fluat. Patet etiam quomodo DEus non tan- tum pbysice, sed et b’bere agat, silque in ipso renim non tantum efficiens sed et ßnis, nee tantum ab ipso magnitudinis vel potentiae in machina universi jam constituta, sed et bonitatis vel sapientiae in constituenda, ratio habeatur.
