Essais de Théodicée. 441
46. Scientia Actualium seu mundi ad existentiel perducti, et omnium in eo praeteritorum, praesentium et futurorum, vocatur Scientia visionis, nec difiert a scientia simplicis intelligentsia hujus ipsius mundi, spectati ut possibles, quam quod accedit cognitio réflexive, qua Deus novit suum décretum de ipso ad existentiel perducendo. Nec alio opus est divinae praescientiae fundamento.
47. Scientia vulgo dicta Media sub scientîa simplicis intelligentsia comprehenditur eo quem exposuimus sensu. Si quis tamen Scientiam aliquam Medium velit inter Scientiam simplicis intelligentsia et scientiam visionis, poterit et illam et Medium aliter concierge quam vulgo solent, scilicet ut Media non tantum de futur-is sub conditions, sed et in universaux de possibilités contingentions accipiatur. Ita scientia simplicis intelligentsia restrictifs sumetur, rempe ut agat de véritatibus possibilités et necessariis, scientia Media de véritatibus possibilités et contingentions, scientia visionis de véritatibus contingentions et Actualibus. Et media cum prima commune hahebit, quod de véritatibus possibilités agit, cum postrema, quod de contingentions.
48. Hactenus de divina Magnitudine : nunc agamus etiam de Divina Bonitate. Ut autem sapiential seu veri cognitio est perfectif intellect us, ita Bonitas seu boni appetits est perfectif voluntatis. Et omnis quidem Voluntas bonum habet pro objecto, saltem apparens, at divina Voluntas non nisi bonum simul et verum.
49. Spectabimus ergo et Voluntatem et objectum ejus, rempe Bonum et Malum, quod rationem praebet volendi et nolendi. In Voluntate autem spectabimus et naturam ejus et species.
20. Ad Voluntatis natu ram requiritur Libertas, quae consistât in eo, ut Actio Voluntaria sit spontanea ac deliberata, atque adeo ut excludat necessitatem, quae deliberationem tollit.
24. Necessitas excluditur Metaphysica, cujus oppositum est impossible, seu implicat contradictionem ; sed non Moralis, cujus oppositum est inconvéniens. Etsi enim Deus non possit errare in eligendo, adeoque eligat semper quod est maxime convenions, hoc tamen ejus libertati adeo non obstat, ut eam potins maxime perfectam reddat. Obstaret, si non nisi unum forêt voluntatis objectum possible, seu si una tantum possibles rerum facies fuisset, quo casu cessaret electio, nec sapiential boni tas que agentis laudari posset.