Page:Duhem - Le Système du Monde, tome VI.djvu/485

Cette page n’a pas encore été corrigée
475
L’ESSENTIALISME

quatre ouvrages : une Métaphysique, divisée en neuf livres, une Physique, divisée en huit livres, un traité des Prédicaments, enfin une Théologie naturelle divisée en sept livres.

L’ordre chronologique dans lequel ces trois ouvrages ont été rédigés est bien celui que nous venons de mettre en leur énumération.


    novem libris parcîalibus est contenta- in quorum primo terminatur et stabilitur subiectum quodest ens in quantum ens. et cetera, Deo grattas. Ææp/ïcit metaphisica Bûnetl

    Fol. 107. ro. Incipit phisica fratris nicolai bonetï orrfi/HS fralrum minoram , etc. Quoniarn a utero scicndi et intelligendi desiderium [in | intellects est inveDtum...

    Fol. 186, i1f> ergo plura locata nou possunl habere idem ubi et in hoc terminatur octavus liber philosophie naturalis. Suit un sommaire des matières traitées en chacun des huit livres.

    Fol. 188, ro —. et quornodo saut et quornodo non. El sic termina otur capitula et per consequens sumim oclavi libri philosophie naturalis. Deo gralias- Explicit philosophia naturalis Magistri Nichülai Boneti wd/nà minorum.

    2o Bibliothèque nationale, fonds latin, ms- n° iGiîa*

    Fol. 1, col. a. Zneipit brevi# metaphgsica. O mues ho mi nés, ymo...

    Fol. 79, col. d. Fin de la Métaphysique ; la table abrégée, complètement donnée dans le précédent exemplaire, est réduite à quelques lignes, suivies de : Liber primas phisicurum.

    Fol. 147, col. b. Hic incivil tabula super 8 libros naturalis philosophie.

    Fol. 148, col. c. Hic terminontur capitula 8 librorum philosophie naturalis, Deo gratias, Sequitur de predicamentis seu ia generibus et primo de substantia cam t. Quoniam autem secundum ordinern,.,

    FoL 182, col. a... pro nunc non occurrik Et. in hoc terminatur tractatus de habitudinibus et dena ri us übrorum jo primorum gtnerum. Explicit iractalus de io prédira menti s seu de io primts aeneribus.

    Fol. 182, col. b. Incipit primas liber de theologia naturali. Capitulum primum. Motor immobilis simpliciter primuSi»,

    Fol. 300 col. d... Nec hic ilerum repftlere videtur necessariuin* Et in hoc compléter liber septimus de polentia j rimi moloris ad extra, que quidern potenlia est infinîta et in duracîone et in vîgore* Qua virtute nobis concédât sibi un tri et eo fruî in eternum. Amen. — ZZ/c incipit tabula fotalis libri théologie naturalis.

    Fol. 302, col. a. Par ces mots : Imponamus ergo finem diclis... commence une déclaration générale dont, dans le texte, nous donnons la traduction ; cette déclaration s’achève (col. b) par les mots : Vale, dulcissime mihi, et pro me orabis primum motorem. Elle est suivie d’une pièce de vers que nous reproduisons également dans le texte. En marge de cette pièce de vers se trouve une note dont le relieur a coupé une partie ; la voici, restaurée :

    Nota quod isti versus ostendunt quot [libr[i con] tineantur in islo vo[lumine] videlicet tantum [quorum] snbjecta sunt d[icta], Ostendunt etiam nomina li[brorum] et eorum solacu [?].

    De ces écrits, on mentionne les éditions suivantes :

    1o Aculissimi materiarum metaphisicaltum resolatoris dornini bûjuûtî céleris melaphisice ooluminibus opus preelarissimum féliciter incipit. Colophoo ’ Explicit melaphisica venerabilis dotoris (sjc) sacre théologie professons fratris Nicholaij boneti ordinis minorum impensa barxinone per petrum miquaelem vicesima quaria mensis novembres au un (str) mîllesimo CCCC Ixxxxij.

    2o Niciïolai Bonetj Meiaphisica, videlieet naturalis philosophia, predicamenta necnon theologia naturalis ; recognita per Laur. Venerium una cum anaotationibus quas Laurentius idem ex Averror, Scoto, Thoma et aliis doctoribus collegit. Venetiis. 1505<