Page:Dictionnaire de la Bible - F. Vigouroux - Tome II.djvu/1096

Le texte de cette page a été corrigé et est conforme au fac-similé.
2113
2114
ÉVANGILES (CONCORDE DES) — ÉVANGILES APOCRYPHES


matth.
marc
luc
jean
349. Troisième annonce aux disciples 
............ xvi, 10-11 ............ xx, 18
350. Les gardes soudoyés par les Juifs 
xxviii, 11-15
351. Apparition aux disciples d’Emmaüs 
............ xvi, 12-13 xxiv, 13-35
352. Apparition aux disciples d’Emmaüs 
............ xvi, 14 xxiv, 36-43 xx, 19-23
353. Aux mêmes, avec Thomas 
............ ............ ............ xx, 24-31
354. Apparition sur le lac de Tibériade. Repas après la pêche 
............ ............ ............ xxi, 1-14
355. Triple profession de Pierre établi pasteur de tout le troupeau 
............ ............ ............ xxi, 15-17
356. Apparition sur une montagne 
xxviii, 16-17
357. Instructions diverses 
............ ............ xxiv, 44-48
358. Dernières instructions 
xxviii, 18-20 xvi, 15-18
359. Promesse du Paraclet 
............ ............ xxiv, 49
360. Ascension de Jésus au ciel 
............ xvi, 19 xxiv, 50-51
361. Retour des disciples à Jérusalem 
............ ............ xxiv, 52-53
362. Départ pour évangéliser l’univers 
............ xvi, 20
363. Tout n’a pas été écrit 
............ ............ ............ xxi, 25
 

II. Bibliographie des principales Concordes. — 1o  Dans l’antiquité et le moyen âge. — Tatien, Διατεσσάρων ; le texte grec est perdu, mais le fond a été retrouvé dans une version arménienne du commentaire qu’en avait donné saint Éphrem, Evangelii concordantis expositio, traduction latine par Aucher et Mösinger, in-8o, Venise, 1876. Le P.  Ciasca en a publié une version arabe, De Tatiani Diatessaron arabica versione, dans les Analecta sacra du card. Pitra, t. iv, Paris, 1883, p. 465-487 ; Tatiani Evangeliorum harmonia arabice, in-4o, Rome, 1888. Th. Zahn a essayé de le reconstituer, Tatian’s Diatessaron, dans ses Forschungen zur Geschichte des Neutestamentichen Kanons und der altkirchlichen Litteratur, 1ter Theil, in-8o, Erlangen, 1881, et dans sa Geschichte des Neutestamentlichen Kanons, t. ii, 2, 1, Erlangen et Leipzig, 1891, p. 530-556. Victor de Capoue l’avait aussi traduit en latin sous le titre de Unum ex quatuor, et sa version a été retrouvée dans le Codex Fuldensis, édité par Ranke, Marbourg, 1878. Elle avait été publiée par Migne, Patr. Lat., t. lxviii, col. 255-358, sous le nom d’Ammonius d’Alexandrie. Voir t. i, col. 499. — Saint Théophile d’Antioche avait fait aussi une harmonie des Évangiles, dont nous avons parlé plus haut et dont la nature est inconnue. — Juvencus, Evangelicæ historiæ, t. xix, col. 53-346, a composé en vers une harmonie évangélique. — Gui de Perpignan (✝ 1312), Concordia Evangeliorum, Cologne, 1618 et 1631. — Charlier de Gerson, Monotessaron, seu unum ex quatuor Evangeliis, Cologne, 1546, et dans ses Opera, t. iv, Anvers, 1706.

2o  Dans les temps modernes. — 1. Écrivains catholiques. — A. Bruich, Monotessaron breve ex quatuor Evangeliis, in-8o, Cologne, 1539. Voir t. i, col. 1951. — C. Jansen (de Gand), Concordia Evangelica, Louvain, 1549. — Jean Buisson, Historia et harmonia evangelica, Douai, 1571. — Th. Beauxamis (Pulcher Amicus), Comment. in Evangelicam historiam, Paris, 1583. Voir t. i, col. 1534. — Sébastien Barradas, Commentaria in concordiam et historiam evangelicam, 4 in-fo, Coïmbre, 1599-1611. Voir t. i, col. 1467. — Salmeron, Commentarii in Evangelicam historiam, Madrid, 1598. — Jean de la Haye, Quaternio Evangelistarum, Douai, 1607. — Fr. de Rojas, Commentaria in concordiam Evangelistarum, Madrid, 1621. — Didace de Bèze, Commentaria in evangelicam historiam, Lyon, 1624. — Adrien Crom, Quatuor Evangelia historico ordine concordiæ in modum digesta, Louvain, 1633. — Arnauld, Historia et concordia Evangelica, Paris, 1653 (t. i, col. 1018). — Jean Bourgeois, Historia et harmonia evangelica, Mons, 1644. Voir t. i, col. 1895. — B. Lamy, Harmonia sive Concordia quatuor Evangelistarum, in-12, Paris, 1689. — S. Leroux, Concordia quatuor Evangelistarum, 2 in-8o, Paris, 1699 et 1791. — N. Toynard, Evangeliorum harmonia græco-latina cum annotationibus chronologicis et historicis, in-fo, Paris, 1707 et 1709. — V. Reichel, Quatuor Evangelia harmonico chronologice disposita, Prague, 1840. — J. H. Friedlieb, Quatuor Evangelia in harmoniam redacta, Breslau, 1847. — Patrizi, De Evangeliis, Liber ii qui est συναλλακτικός, Fribourg-en-Brisgau, 1852. — Th. Pr. Le Blanc d’Ambonne, Concordances et apparentes discordances des Évangiles, in-12, Paris, 1874. — Coleridge, Vita Vitæ nostræ, Londres, 1869. — Theophilus, Concordia Evangeliorum synoptica, Bruxelles, 1871. — L. Fillion, Synopsis evangelica, Paris, 1882. — J. C. Rambaud, Novæ Evangeliorum harmonia et synopsis, Agen et Paris, 1874 ; 2e édit., Tonneins et Paris, 1898. — L. Méchineau, Vita Jesu Christi D. N. e textibus quatuor Evangeliorum distinctis, Paris, 1896. — J. P. A. Azibert, Synopsis Evangeliorum historica, Albi, 1897.

2. Écrivains protestants. — A. Osiander, Harmoniæ evangelicæ libri iv græce et latine, Bâle, 1537. — Calixte, Quatuor evangelicorum scriptorum concordia, Halberstadt, 1624. Voir col. 69. — J. Lightfoot, Harmonia quatuor Evangeliorum inter se, Londres, 1644. — Althofer, Harmonia Evangeliorum emedullata, Iéna, 1653. — A. Calov, Harmonie des Lebens, Sterbens und Auferstehungs J.-C., Wittemberg, 1680. — J. Le Clerc, Harmonia evangelica, cui subjuncta est historia J.-C., Amsterdam, 1699. — Bengel, Richtige Harmonie der vier Evangelisten, Tubingue, 1736. Voir t. i, col. 1586. — Matthäi, Synopsis der vier Evangelien, Gœttingue, 1826. — H. Chapman, A greek Harmony of the Gospels, Londres, 1836. — Wieseler, Chronologische Synopse der vier Evangelien, Hambourg, 1843. — Robinson, A Harmony of the four Gospels in greek, Boston, 1845. — Stroud, A new greek Harmony of the four Gospels, Londres, 1853. — C. Tischendorf, Synopsis evangelica, Leipzig, 1854 ; 4e édit., 1878. — Schulze, Evangelientafel, Leipzig, 1860 ; 2e édit., 1886. — R. Anger, Synopsis Evangeliorum, 2e édit., Leipzig, 1877. — Rushbrooke, Synopticon, in-fo, Londres, 1880. — A. Wright, A Synopsis of the Gospels in Greek, Londres, 1896. J. Azibert.


ÉVANGILES APOCRYPHES. — La littérature des évangiles apocryphes peut se partager en deux groupes. Le premier, le moins intéressant, le plus abondant, est constitué par des pièces qui doivent leur origine à l’esprit