Parmi les manuscrits qui figuraient dans la très-précieuse librairie de l’abbaye de Saint-Germain-des-Prés de Paris, on voyait un livre fort curieux attribué à Cicéron, dont on faisait remonter l’antiquité jusqu’au quatrième siècle : on crut reconnaître que cet important monument n’était autre que le fameux traité de Consolatione ; mais il était presque illisible, rempli de chiffres inconnus, bien qu’il eût appartenu longtemps à saint Cyprien[1], qui l’avait, prétendait-on, cou
- *. De ce mot notæ, notes, caractères, on fit les notarii, écrivains ; à proprement
parler, sténographes, si l’on en croit Martial :
Currant verba licet, manus est veloeior illis ;
Nondum lingua suum, dextra peregit opus. (Epigr. lib. xiv.)
- ↑ Il est assez probable qu’avant de tomber entre les mains des bénédictins,
ce manuscrit avait appartenu au célèbre Jean Trithème, qui en
parle fréquemment dans sa Polygraphia, livre aussi bizarre que savant.
Nous demandons à nos lecteurs complaisants la permission de transcrire
en entier quelques-uns de ces passages, bien qu’ils aient été reproduits
déjà par divers auteurs, notamment par André Patrizzi, dans sou excellent ouvrage intitulé : Omnium M. T. Ciceronis operum quæ desiderantur fragmenta ; Venetiis, Ziletus, 1578, in-4.
« M. T. Cicero, facundus orator Romanorum, librum scripsit, non parvæ quantitatis, notarum ad filium quem S. Cyprianus Carthaginiensium præsul et martyr, multis et notis * et dictionibus ampliavit in modum scilicet dictionarii, ubi secundum ordinem ponuntur primo characteres sive notæ, postea dictiones per eosdem characteres designatæ : ita ut dictio quævis per notam sibi significaretur præpositam. Rarus est codex et a semet duntaxat repertus vilique pretio emtus. Nam cum anno Dominicæ nativitatis M. CD. XCVI. bibliothecas plures, librornm
tibus Italiæ, in Germania quoque et Belgica scriptores, authorumque exemplaria multitudine nummorum redemi, adjutus benevolentia et studio comprovincialium, sic, identidem apud vos per vos fieri sinite ut exorem. Gerberti (Epist. 44, p. 675.)