Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, X.djvu/70

Cette page n’a pas encore été corrigée

6o Descartes et Beeckman.

ut ADE cum klmti, ad ACB cum klmnopqt, id eft etiani du- plum klmn. Aft klmn eft multo minus quàm AF'E. Cùm igitur proportio Ipatij peragrati ad Ipatium peragratum conft-et ex pro- portione trianguli ad trianguluiii, adjcctis utrique* termine œqua- libus, cùmque haec tequalia adjecta femper eo *> minora fiant, quo momenta fpatij minora funt : fequitur haec adjcfta nullius quantitatis fore, quando momentum nullius quantitatis ftatuitur. Taie autem momentum eft fpatij per quod res cadit. Reftat igitur fpatium per quod rcs cadit unà horà, fe habcrc ad fpatium per quod cadit duabus horis, ut triangulum ADE ad triangulum ACB"'.

Hîec ita demonftravit Mr. Perpn-^, ciim ci anfam pntbuilfeip, rogando an poffit quis fcire quantum fpacium res cadcndo con- .ficeret unicà horà, cùm fcitur quantum '■■ conticiat duabus horis, fecundùm mea fundamcnta, viz. quod J'eincl mopclur, femper moretur, in vaciio', & fupponendo inter terram & lapidem cadentem effe vacuum. Si igitur experientià compertum lit, lapidem ccci- dilTe duabus horis per mille pedes, continebit s triangulum ABC looo pedes. Hujus radix eft loo pro lineà AC, quœ refpondet horis duabus, Bifecatà eâ in D, refpondet AD uni horœ. Ut igitur fe

a. M S. : utroque.

b. Ibid. : co omis.

c. Voir ci-après, sur le même sujet, Phyfico-Mathematica, II (extrait du Journal de Beeckman), et tout un passage des Inédits, publiés par Foucher de Careil (extrait des MS de Leibniz). — Voir aussi t. I de cette édition, p. 71-75.

d. MS. : « Mr. Peron ", sic, pour Mr. Eu Perron (René Des Cartes, voir ci-avant, p. 56, ix). Nom récrit postérieurement sur le MS., la place ayant d'abord été laissée en blanc.

e. Ibid. : quam, mais peut-être par abréviation, ce mot se trouvant d'ail- leurs à la fin d'une ligne.

f. L'énoncé de ce principe apparaît pour la première fois, dans le Jour- nal de Beeckman, l'année 16.1 3 :

« Mota femel miuquam quiefcunt, nifi impediantur. — Omnis res femel » mota nunquam quiefcit, nifi propter externum impedimentum. Quoque » impedimentum eft imbecillius, eo diutius mota movetur : fi enim ali- » quid in alium projiciatur fimulqiie circulariter moveatur, ad fenfum >i non quiefcet ante reditum -n terram ; & fi quiefcat tandem, id non fit » propter impedimentum aequabile, fed propter impedimentum inœqua- » bile, quia alla atque alla pars aeris vicifiim rem motam tangit » (Fol.i3 recto, col. i, 1. 1-11.)

g. MS : continebis. Ajouté postérieurement, comme M/'. Peron (note d], la place ayant été laissée en blanc.

W. Ibid. : unce.

�� �