Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, X.djvu/597

Cette page n’a pas encore été corrigée

Supplément. S^S

.) lumen effundant. Conftat ex obferuatione, non folùm ^\us aqua; ,. fundi à tubo AB, quiim à tubo CA, fcd ctiam durlô maiotem » quantitatem; atque adeô rationcm quantitatis aqiue ab AB tubo » fufae, ad quantitatem aquœ ab AC tubo fufœ, fubduplicatam elle » tubi BA ad tubum CA : vel rationcm tuborum elîe duplicatam » rationis quantitatum, feu ponderum, ab illis fularuin... »

Ceci se trouve dans la démonstration de la prop. II ainsi énoncée : Tuborum aquâ plenorum is plus aqux tribuet eodem vel œquali tem- pore, per idem vel œquale lumen, quifuerit altior ; eritque inter aqux fuj'ce quantitates ratio fubduplicata allitudinum, quas tubi habuerint : hoc ejt, tuborum altitudines fuiit in ratione duplicata quantitatum aqux Jluentis. Vbi de fubduplicandis duplicandifque rationibus agitur per mediœ & terlicc proportionalis inuentionem.

Page 8i. Prop. XV :' Salientes hori\outales, verticales, & médias inter verticem & hori'yontem, explicare. Et de mcnic, les proposi- tions suivantes. XVI, XVII,... et XXVIII, jusqu'à la page 140. A rapprocher de la dissertation de Descartes à Huygens, sur le même sujet, iS ou 19 fev. 1643, t. III, p. 617-Ô30; d'autant plus que Descartes, dans une lettre suivante, du 23 mars 1643, à Mersenne, lui écrit : « le fuis bien ayfe que ce que i' auois enuoyé à M de » Zuylichcm touchant le iet des eaux, fe rencontre auec vos » pensées. » (Tome III, p. 63n, 1. iS-20.)

Page i3i. Prop. XXVI. « Saliens Draconis Ruclliani verticalis » fpado duorum fecundorum afcendit, totidemque defccndit... » Il est question de ce dragon de Ruel dans la lettre de Descartes à Mersenne, du ^3 mars 1G43, t. III, p. «U'^ '• i^.- ^-^ '• '^st '^ remarquer que, dans un autre endroit de son ouvrage.de 1644, Mersenne donne un renseignement réclamé par Descartes. \'oir, en elVct, p. NS : " Porrô, cùm tubi longitîimi funt, verticales minu- ,. untur, hoc ell non funt 4 vel | fui tubi : vt in.Draconc Ruelliano » videre eil, cuius tubus originem arcefiit à piicinà ôo pedes fuper » horizontem ercdà... »

Page io3-4. A propos de ce même jet des eaux, Mersenne a cru devoir donner, entre les prop. XIX et XX, sous forme de Lemme, p. 92-107, un aperçu des sections coniques. Incidemment il men- tionne Descartes (toujours sans le nommer) : <' Defcriptio Ellipfeos » & Parabolœ. Quàm belle in hortulanorum gratiam tam ellipfim » quàm hyperbolam Vir illuftris defcribat, nullus nefcit qui Diop- Œlvres. V. 74

�� �