Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, X.djvu/236

Cette page n’a pas encore été corrigée

226 Opuscules de 1619-1621. 22-24.

medio vafis rariorem effe quàm in extremitatibus. Quod fit, inquit, quiafpiritus ignei qui locum occupant, initio à frigore ad médium vafis delrahuntuî-;\nàè tandem cùm exeunt etiam frigore impellente, locum in medio vacuum relinquunf. | Imô etiam glaciem fublevant, 5 cùm exeunt; vndè fit vt majorem locum occupet gla- cies quàm aqua.

Idem quoque dixit acus in his regionibus fieri tam acutas, vt monetam argenteam perforent ; & tam te- nues, vt aquse fupernatent. Quod fieri pofle exiftimo ; 10 parvîe enim res ejufdem materiae non tam facile aquam dividunt quàm magnse, quôd fola fuperficies aquam premit, quse major efl proportione in exiguo corpore quàm in magno*".

» nec fcire ea quae fupernatant aquas majus fpaciiim necelîario complere » aquà liquida. » (Fol. Sg recto, col.^ 2, l. 25-2g.) Dans l'alinéa qui vient ensuite, Beeckman mentionne sa promotion au grade de docteur, le 6 sep- tembre 1618, à Caen, (Voir ci-avant, p. 23.) Notre citation se trouve ainsi datée approximativement.

a. Journal de Beeckman :

« Glacies in vafe cur per plicas congelatus (sic pro congelatur). — Den » 26'^" Janu. 1622. In vafe cylindriaco (tonnam aut cuvam dicimus) fuper- » ficies aquEE erat congelata; at velut plicas quaedam altiores reliquâ glacie » à circumfereniiâ ad centrum videbantur extendi, in hune modum ut » vides ad latus. Ratio hujus rei eft quod vas fuerit » circulare; cùm enim glacies plus loci occupet quàm » aqua, oportuit fuperficiem glaciatam majorem effi- » cere circulum fuperficie aqueâ, quod cùm terminus » vafis ligneus non permitteret, necelTe fuit abundan- » tem glaciem in fefe reduplicari, id ibi maxime ubi » plus erat matériel, quod eft circacircumferentiam: » unde fit plicas fuilTe triangulares, quarum angulus » acutus vergebat ad centrum. « {Fol. 1 63 recto, l. 32-40.)

b. Ibid., fol. g6 verso, col. i, l. 2- : Fen-ece acus exiguce cur aquœ interdum fupernatant {Aamand). A la ligne précédente, on trouve la date : 1618, den 28'" octob. Un peu plus loin encore, fol. 100 recto, col . 2, /. 22 : Perforare cutem afjliculd non efl mirum (Hamand).

��� �