Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, V.djvu/418

Cette page n’a pas encore été corrigée

404 Correspondance. i, 325-326.

tum à primo creationis momento in eâ pofuit; vel etiam fubftantiae creatse, vt mentis noftrae, vel cuiufuis alterius rei, cui vim dederit corpus mouendi. Et qui- dem illa vis in fubftantiâ creatâ eft eius modus, non autem in Deo; quod quia non ita facile ab omnibus 5 poteft intelligi, nolui de iftâ re in fcriptis meis agere, ne viderer fauere eorum fententise, qui Deum, tan- quam animam mundi materi<e vnitam, confiderant.

Confidero matei'iam fihi libéré permiffam & nullum aliundè ijnpulfum fufcipienlem, vt plané quiefcentem. 10 Illa autem impellitur à Deo, tantumdem motûs fiue tranflationis in eâ conferuante, quantum ab initio po- fuit. Neque ifta tranflatio magis violenta eft materise, quam quies : quippè nomen violenti non refertur nifi ad noftram voluntatem, quae vim pati dicitur, cùm i5 aliquid fit quod ei répugnât. In naturâ autem riihil eft violentum, fed œquè naturale eft corporibus, quôd fe mutuô impellant vel elidant, quando ita contingit, quàm quôd quiefcant. Tibi aiitem puto eâ in re parare difficultatem, quôd concipias vim quandam in corpore 20 quiefcente, per quam motui refiftit, tanquam fi vis illa eftet pofitiuum quid, nempe aclio qusedam, ab ipfa quiète diftinclum, cùm tamen nihil plané fit à modali entrtate diuerfum

Redè aduertis motiim, qua tenus eji modus corporis, 2 5 non poffc tranfire ex vno in aliud^\ Sed neque etiam hoc fcripfi; quinimo puto motum, quatenus eft talis mo- dus, affiduè mutari. Alius eft enim modus in primo pundo corporis A, quôd à primo pundo corporis B

a. Ci-avant, p. 38i, 1. 8.

b. Page 382.1. 17.

�� �