TOM. u. ••
~Loo- ~w -w,
’’)
Dum ea gererentur quae decem proximis ante volnminihus memorata sunt, Francici reges, longo adversus praeicipuos feudorum dominos, qui justa vaseatici officia detréctabânt imb et dignitatem regiam denegaverant* exantlato certamine, tandem è parilitate ipsi se vindicaverunt in principatum. Consilio constantiâque pauiatim auctae vires ; viribus confimato jure, contumacissimum quemque edomare aggrcssi sunt donec per occasionem sceleris anglici Philippus Augustus multas provincias fisco addicendas curavit addictas ditionis sue facere occupavit. Amplissirao patrimonio nunc demùm benè munita potestas legibus protulit imperia, leges armis asseruit. Qua3 tamen feliciter incepta dubium est an rectè satis et sine multijuga oflensione ad finem processissent, nisi insignis Ludovici IX justitia, abstinentia, morum sanctitas, in animos hominum penitùs insinuassent regii nominis reverentiam, et ipse apud suos equiorerw humanioremque judiciorhm normam statuendo, caetensque monstrando, ad quam tum civitates tum nobiles inferiorum ordinum volentes concurrere assuescerent, publics pacis privatique juris vindicem se prôfc$sus, viam pncmunisset, quâ Philippi IV vafra pervicacia tutb grassaretur, in quemoumque vel domi vel foris lacessentem uhr^> aut rebellantem, aut opibus eminentem invidiosis, potentes injectura manus (utinam ne avaras violentioresque 1 ) et ciericos laïcis, feudalem superbiam populari obsequelae sub monarchiae jugo aequatura.
Ecce novus ordo rerum incipit, nova scriptorum classis ductu et auapicio ingreditur nunc demùm nostro, qui prius volumen coeptum aliâ manu jamque profligatum consummavimus. Hoc igitur, exindè prodituri agminis primum, emittentibus, jam ut laboris instituti rationem, modos, fines lecturi praenoscant, libellum ipsum quem quum de ea re ad Academiam relatio habenda fuit, legimus de quo ita fieri placere consessus diùt in hoc limine descriptum proponere peropportunum, imo necesse visum est. Olim quum Academia nobis volumen undevicesimum collectionis cui nomen dederunt ïterum Gallicarum et Francicarum Scriptores perficîeqdum commisisset, eâdem operâ mandavit, ut statim atque in lucem hoc prodiret, sibi ad examinandum referreremus quae potissimum ratio in sequentibus instituendis usurpanda videretur. Cujus quidem muneris exsecutio e6 nobis PR^FATIO.
