Page:Bouquet - Recueil des Historiens des Gaules et de la France, 20.djvu/58

Cette page n’a pas encore été corrigée

PBiCFATIO. "•• V

fuerat coenobii San Gennano Pra tenais, aitar Àlexaodri Pétant. NuHus exstaft vetustus codex scriptionis gallic* propriu». SsaftaMnda iHa «t i Chronic» Dionysianù, quorum pan. strictissunam mtcrdùm, ueptos Hberrimam latini operis interpretationem exhibct. Porro, cùm videatur Nangius magni hujos Dionysiani laboria fuisse partkepê, eodem rare creditur ibi in vernaculam linguam transtulisse qu» de historicis «bus latin» Ktteri» mandaverat. Nunc muita sunt horumce Chronicorum exempla manu exarata, omniumque optimum San-Genqfevana bibbotheca posudet, aed non otora Ludovici noni mortem productum. Sunt igitur que ad sequentes annoa attinent ex altis petenda manuscriptis codicibus. imprimis, è duobus regûs, n# 35o vel 83o5-5-5, et n° 961 vel i46a. Priorem, quem œtate majorent arbitramur, quique aliquando fuit Philippi Desportes, dein abbatiae San-Gennano Pratensis, potiùs exacripsimus, usi tamen et aitero qui origine Colbertinus est, lectionesque certiores aut probabjliores identidem suppeditat. Nos bilinguem hune GuUlebni iibeUum typis iterùm mandamus. denuo recognitum collatumque hinc cum latino codice Petaviano, illinc cum gailicis duobus regiis modo significatis.

Si opus ipsum aestimandum est, nos habebit lector confitentes merum esse compendium, plus aequo breve, sœpiùs jejunum, haud rarb subobscurum. Nonnulla tamen memorat utcunque notabilia Caroli Andegaviœ ducis ad Tunetem adventum, devictos ibi à Francis Saracenos, exercitum utrumque grassante morbô vastatum pacem inter reges Francum Afrumque lîompositam extinctos morte Theôbaldum Campaniae comitem, aliosque nobiles, cum ipsa regina Franciae Isabella ; dein transvecta Ludovici noni ossa, et apud Sanctum Dionysium sepulta ; compressum comitis Fuxensis rebellium ; impositam novo regi ejusque«ecundàî conjugi, Marias Brabantinae, coronam ; damnatum capite Petrum de Brocia ; rebellantes Siculos, sed omissâ narratione^atrataî ab illis, anno 128^, nefandaî slragis ; bellantem postremb in Occitanis partibus Philippum tertium et niorti occumbentem.

Auctor, de legibus quibus principis hujus nomen inhaeret, de intima per hos quindecim annos regni procuratione, nulla propè verba facit. Piurima tamen id genus acta suppetebant. Sexagintecirciter vulgavenint qui sive regia edicta, sive antiquas Francorum leges sive varia nostratis historiœ monumenta collegère. Addenda sunt bis centum et octoginta septem quae in Archivo Franciae generali manuscripta authenticaque asservantur, scilicd in Thesauro chartarum centum et nonaginta, in duabus adjectis supplendi causa veterum documentorum seriebus, nonaginta septem. Si manuscriptis instrumentis prelo cusa superaddis, trecenta et quadraginta septem Philippi tertii acta numerabtmtur, aut, demptis de summa articulis aliquot iteratis saitem trecenta et viginti. Sanè poterunt occurrere plus quàm sexaginta et ducenta quae circa res monachorum vel privatorum hominum negotiola versantur ; sed illa certè sibi vindicat historia que immodicam testantur regiorum donorum largitatem quibus fruebatur abutebaturque Petrus de Brocia exstant sex et viginti hujusraodi diplomata adjuneto indice in quo mult6 piura recensentur dominia jura, privilégia dilecto cambeUano concessa obtentu grati et accepti servitii ab eo impensi. Habita dierum tot his litteris appositonun ratione, videtu^r Petrus summum gratiae auctoritatisque apicem attigisse anno 1273, duobus^roximè sequentibus tantisper depressum ; sed tertio celerius corruisse post Mari» cuin Philippe nuptiu. Fuisse autem antea Petrum de Brocia inter regni magnates divitus praBpoHentem, plané indubium est.

Supersunt acta plus quant triginta, ad jura dicunda, regendasve ecclesias, ~1~ l :d~i.i, 1" ~1~