Page:Bouquet - Recueil des Historiens des Gaules et de la France, 19.djvu/153

Cette page n’a pas encore été corrigée

I 36 PETRI, VALLIUM SARNAIJ MONACHI,

I A», isïo et gaudentes ; sperabatur siquidem qaôd pertentes potenter operarentur, atque A | in manu potenti et brachio excelso christian» fidei contererent inimicos ; sed qui i * deponit potentes humilibusque dat gratiam, per potentes illos magnum quid vel [ honorificum noluit operari, secreto suo judicio quod ipse novit : verumtamen, quan-

! tùm ex humana perpenditur ratione, hoc ideô fecisse creditur justus Judex , qcisscilicet 

vel illi non fuerunt digni per quos magna et laudabilia operaretur magnus et laudabilis Deus ; vel quia, si quid per magnos magnifice fieret, totum adseriberetur humanae potenti», non divin». Ordinavit igitur mei i iis coelestis Dispositor ut victoriam istam pauperibus reservaret, per eosque gloriosè triumphans, nomini suo daret gloriam gloriosus.

Pr* canens Interea Comes noster erigi fecerat machinas qu» petrari» nuncupabantur ; qui- ■us^Varis’îensîs ^u9 at* primum castri murum jacientibus , nostri in expugnatione quotidie laboucbidiaconus. rabant. Erat autem inexercita vir venerabilis, Guillelmus videlicet archidiaconus B Parisiensis, qui, zelo fidei christian» succensus, totum se pro Christi servitio lalioriosis sollicitudinibus exponebat ; pnedicabat quotidie, instituebat collectas in sumptus machinarum , cæteraque hujus necessari» sedulitatis officia providus exercebat. Ibat saepissime ad nemus, ducens secum multitudinem peregrinorum, et ligua ad usus petrariarum deferri copiosissime faciebat. Quàdam etiam die , riim nostri vellent quamdam machinam erigere prope castrum, vallisque profunda eos impediret, vir magnae constantiae, vir fervoris incomparabilis, adversus hujusmodi impedimentum in spiritu consilii et fortitudinis pernecessarium excogitavit remedium. Peregrinos siquidem ducens ad nemus, jussit afferri lignorum abundantiam copiosam , vailemque illam lignis, terra , lapidibus, impleri fecit : quo fijeto , nostri dictam machinam in loci illius planitie locaverunt ; et quia non jgisseimis omnes providas et sollicitas strenuitates dicti archidiaeoni, labores- C que quos in dicta obsidione sustinuit, ad plenum exprimere, breviter hoc asseri-B mus quod huic pr» caeteris , i 1111110 soli post Deum , adseribenda est pervigil et B diligentissime hujus obsidionis cura , victoria captionis. Erat siquidem sanctitate ■ praeclarus, consilio providus, animo virtuosus : cui in hujus negotii exercitio tantam ■ gratiam divina virtus contulerat, ut in omnibus quae ad obsidionem necessaria B videbantur, peritissimus haberetur. Docebat quippe fabros, carpentarios instrue-B liat, omnemque artificem in edocendis bis quae ad obsidionis spectabant negotium R superaliat : impleri faciebat valles, sicut jam dictum est, itemque, riim necesse esset, B altos colles profundis vallibus adaequari. Adaptatis igitur prope castrum machinis, ■ ad murum castri per dies singulos jacientibus, ciim primum murum castri viderent B nostri ex continuo jactu lapidum debilitatum , armaverunt se ut primum burgum B caperent per insultum ’. quod videntes adversarii , appropinquantibus nostris ad D B murum, in burgo illo ignem miserunt et se in burgum superius receperunt ; sed, * B ciim nostri primum burgum intrassent, exeuntes ad eos adversarii, ipsos à burgo B illo effugando citiiis expulerunt.

B Trrmmoia Duiti res ita se haberet, videntes nostri quod turris qu» erat prope castrum , Burr» i» potoi»- (jt, f.„a s„prà mentionem fecimus, qu» vocatur Tenninetum, militibus munita , ■tein obftsdrntiufn V 1 . , . , . »

Br-i.. captionem castri plurimum impediret, cogitaverunt quomodo caperent turrim ■ illam. Ad pedem igitur turris illius , quae in summitate rupis cujusdam , sicut B superius diximus, erat srta , posuerunt excubias, ne illide turre ad castra acce -I derent, vel illi de castro eis qui in turre erant, si necessitas ingrueret , subveni-I rent. Post paucos etiam dies nostri inter castrum Termarutr. et turrim praedictam B in loco inaccessibili cum magna difficultate et discrimine erexerunt machinam unam B qu» dicitur mangonellus ; ilii autem de castro , mangonellum unum erigentes , E B sup«’r machinam nostram grandes jaciebant lapides, sed illam dirimere nequive-I runt. Mangonelio igitur nostrp ad s»pedi«tam turrim continuo jaciente , videntes i illi qui intiis erant, quod obsessi essent, et quia illi de castro in nullo eos poterant ■ adjuvare, nocte quâdam, tithore ducti, fug» praesidia quæsierunt, turrim vacuain B dimittentes : quod ciim servientes Carnotensis episcopi cognovissent, qui ad pedem B turris excubias observabant, statim intraverunt, vexillumque dicti episcopi in B turris superius memorat» cacumine locaverunt. Dum h»c fierent, petrariæ nostræ B> cx alia parte ad muros castri continuo jaciebant ; sed adversarii nostri , utpote » fortissimi et astuti, quando videbant quôd machinas nostræ murorum suorum B aliquid debilitarent, statim prope murum illum interius de lignis et lapidibus