Page:Bibliothèque de l’École des chartes - 1897 - tome 58.djvu/17

Cette page a été validée par deux contributeurs.

Baudrici se ipsum cum parato affectu in omnibus serviendi. Noverit vestra nobilitas quod corpus domini Philippi, condam regis Francie, qui viam est universe carnis ingressus, prima die decembris portatum fuit Parisius per flumen Secane, sicud fuit etiam portatum per dictum flumen corpus patris sui, quando fuit portatum de Catalonia. Fuit autem dictum corpus abstractum de dicto flumine et positum in terra prope Sanctum Bernardum. Et abinde fuit portatum per villani multum sollepniter ad eclesiam Beate Marie.

In crastinum vero celebravit missam pro anima dicti regis archiepiscopus Senonensis, frater domini Gelrami de Marreyco. Qua missa selebrata dictum corpus fuit portatum apud Sanctum Dionisium. Associabant autem dictum corpus dominus Ludovicus rex hodie regnans in Francia et fratres sui et avunculi et dominus Robertus de Atrabato, omnes cum vestibus nigris et cum capuciis indutis ad modum terre nostre. Sequebantur autem ipsum corpus populus infinitus multique prelati et religiosi precedebant. Corpus vero dicti regis inbasmatum erat involutumque panno aureo, cum clamide folrata de erminiis. In capite autem ipsius tenebat coronam auream pulcherimam. In manu vero dextra tenebat baculum aureum qui dicitur septrum ; in sinistra vero tenebat quandam virgam nigram, in cujus capite erat quedam parvula manus alba. Facies vero ac manus ejusdem erant penitus discoperte ac mirabiliter alterate.

Sequenti vero die dictum corpus fuit sepultum in eclesia Sancti Dionisii, ad latus sancti Ludovici, avi condam dicti regis. Et in sepultura ipsius corporis valde pauci interfuerunt nobiles et barones, illis de domo regis exceptis. Postque in crastinum vicera et cor dicti regis, abstracta de dicto corpore incontinenti post mortem, sepulta fuerunt in eclesia monialium de Pissiacho, prout idem rex disposue-

    viation précédente, car il n’est point facile d’en donner une interprétation absolument certaine : D. Francisco de Bofarull lui-même n’a pu nous renseigner d’une manière satisfaisante à cet égard. Mentionnons, néanmoins, une solution très plausible qui nous a été suggérée par le R. P. Denifle ; selon ce savant, ddr devrait se traduire par dandum responsum. Dans ce cas, on peut faire une double hypothèse : ou cette mention a été mise à Paris, par ordre de Guillaume Baldrich, pour réclamer des instructions nouvelles de sa cour, ou bien elle représente une marque de la chancellerie de Majorque, apposée après l’arrivée du document et destinée à rappeler la réponse à y faire. De quel côté se trouve la vérité ? Nous ne le savons pas. Il ressort, toutefois, de certains passages de cette pièce que Guillaume Baldrich était parfaitement à même de s’attendre à quelque communication de Guillaume de Canet, à la suite de son compte-rendu.