Page:Œuvres de Fermat, Tannery, tome 1, 1891.djvu/52

Le texte de cette page a été corrigé et est conforme au fac-similé.


APOLLONII PERGÆI
LIBRI DUO DE LOCIS PLANIS RESTITUTI.


< LIBER PRIMUS. >


Loci plani quid sint, notum est satis superque : hac de re scripsisse libros duos Apollonium testatur Pappus[1], eorumque propositiones singulas initio libri septimi tradit, verbis tamen aut obscuris aut sane interpreti minus perspectis (græcum enim codicem[2] videre non licuit). Hanc scientiam, totius, ut videtur, Geometriæ pulcherrimam, ab oblivione vindicamus et Apollonium de locis planis disserentem Apolloniis Gallis, Batavis et Illyricis[3] audacter opponimus, certam

  1. Pappi Alexandrini mathematicæ collectiones a Federico Commandino Urbinate in latinum conversæ et commentariis illustratæ. — Pisauri, apud Hieronymum Concordiam, MDLXXXVIII. — (D'autres tirages à Venise apud Franciscum de Franciscis Senensem, 1589, et à Pesaro, 1602.)

    C'est à cette traduction de Commandin que Fermat a emprunté textuellement les énoncés (ci-après entre guillemets) des propositions qu'il a cherché à restituer. Voir, dans les variantes, la correspondance établie sous la rubrique Co.

  2. Le texte grec de la préface du Livre VII de Pappus a été édité pour la première fois, en 1706, par Halley (Apollonii Pergæi de sectione rationis libri duo ex Arabico MSto latine versi, etc., Oxford). Mais pour apprécier la valeur de la divination de Fermat, il faut recourir à l'édition complète : Pappi Alexandrini Collectionis quæ supersunt e libris manu scriptis edidit latina interpretatione et commentariis instruxit Fridericus HULTSCH. Berlin, Weidmann, 1876-1877-1878 (Vol. II, pages 662-669 pour le texte des propositions, et pages 852 à 865 pour les lemmes relatifs aux Lieux plans d'Apollonius).
  3. Francisci Vietæ Apollonius Gallus seu exsuscitata Apollonii Pergæi περὶ έπαφῶν Geo-