Page:Œuvres de Blaise Pascal, VII.djvu/31

Cette page n’a pas encore été corrigée

DIX-HUITIÈME PROVINCIALE. — INTRODUCTION 17

21 ^ § I. Hœc sunt, dit-il, quœ Ecclesia in Calvino quantum ad hanc materiam gratiœ et liberi arhitrii improhavit, censurœque suœ securitate damnavit. § 2. Primum est, quod Calvinus negai esse in homine boni et mali electionem, quam tamen etc. § 3. Secundum est, quod Calvinus doceat gratiam ita movere homi- nem, ut non sit ei liherum resistere, sic enini loquitur (nempe Calvinus lib. 2. institut, cap. 3.). Voluntatem Doininus movet, non qualiter niultis sœculis traditum est, et credituni, ut nosirœ postea sit electionis, motioni aut obtemperare aut refragari. Au- gustino vero (sunt verba Jansenii) Dominus ita movet volunta- tem, ut quamvis infallibilifer converiatur et operetur, possit ta- men motioni Dei refragari aut obtemperare, seu ut Concilium Tridentinum loquitur, illi dissentire si velit [p. 3y\

Le mesme, dans 1^ chapitre 9. du mesmc livre, à la fin du § I. Verissinio graliœque medicinali congruentissimo sensu, liberum arbitrium etiam peccato lœsum tam ante quàm postsus- ceptam gratiam potest velle et nolle, agereet non agere, consen- tire et dissentire, agere bonum ac malum si voluerit [p. 36 sq].

Et dans le chapitre 4^. §■ i- aussi du même livre, parlant de la manière, dont les Thomistes accordent la grâce efficace avec la volonté par le moyen de la distinction, In sensu com- posito, et in sensu diviso, de laquelle il témoigne qu'il s'en peut justement servir : Qua propter, dit-il, presque au commen- cement, quicquid Pltysicœ prœdeterminationis dejfensores pro sua sententia protalerunt, ut liberum arbitrium sub ea saluum esse persuadeant ; quicquid etiam ad dissolvenda oppugnanlium argumenta, telaque repercutienda moliti sunt, pro hac sententia dictum pula. Eodem quippe modo libertaiem illam arbitrii, de qua ipsi solliciti sunt, incolumem permanere sub illo auxilio medicinali quod Augustinus docuit ostendi ac deffendi potest. Nam fer e quicquid ab adversariis obj ici potest unica illa distinc-

��1. Ce chapitre de Janséniiis a pour titre: Qiwmodo différât ista concordia gratiœ et liberi arbitrii ab opinione Calvini ?

2. Ce chapitre a pour titre : Conciliatio gratiœ Christi quam Au- gustinus docuit, cum libero arbitrio, juxiaprincipia Scholasiicorum.

1^ série. IV 2

�� �