Page:Thresor de la langue francoyse, 1606, 1, Masset, Aegidius, Nomenclator.djvu/218

Cette page n’a pas encore été corrigée
DE SVPPELLECTILI VARIA. CAP. LXXII. 155

H. Parilla AN. Rostyngyren

Greacentrum Baculus præpilatus, quo carnium frusta configunt ac prehendunt coqui & lanij. χρεάχεντρον. AL. Ein Fleischhack B. Een Vleeschpriem, een larderpriem, een Vleeschhæck GAL. Vn croc, vne lardoire AN. Flesshe houcke

Creagra fuscinula, Fuscina extrabendæ ex abeno feruente, carni accommoda- χρεάγρα, λύχοϛ, ἐκαυστήρ, άρπάγη. AL. Ein Gablin. B. Een Vorcxken, oft een Vleeschgaffelken oft Riecxken GAL. Fourchette ITAL. Forcino H. Arrexaque para sacar carne AN. Flesshe houcke

Crena Plinio, Incisura sagittæ, quæ neruum admittit. γλυφίϛ, & incisura cornuum arcus, cui neruus inseritur, dum teditur arcus. AL. Krinn, Beil, Kerb B. De nocte, t'kerfken in de Horenkens, oft Pijlen GAL. Le cren ITAL. Scaluatura della sætta, triglipho H. Empulgnera del arco o balestra AN. a Nocke

Crepido lancis aut catini Extremus margo ἂμβη Ionice, vt Galenus exponit, & ἂμβων. sic Comicus quidam parasitum mordet τῶν λοπάδων τοὐϛ ἂμβοναϛ περιλείxοντα. crepidines patinarum circumlingentem. Emendandus obiter hic mihi est Galeni locus in Commentario De articulis : vbi perperam scriptum est περιέxειν pro περιλείxειν. AL. Das Borr B. De Bort oft de Rant vander Schotel GAL. Le bord d'vn plat ITAL. L'orlo del piatto H. El borde de la escudilla

Crepundia Plauto, Puerilia lodrica. χοροχόσμια, πλάγγονεϛ Hesychio, οἰχούρια. AL. Kinderspiel, vnd Kurtzweil, Docken vnd dergleichen B. Kinder huysræt, spel, poppen, ende diergelijcken GAL. Tous ieux des petits enfants ITAL. Tutti giuochi de bambini H. Diges o iueguitos de los ninnos

Creterra apud Cicer lib. 2. De natura deorum. ea est enim verior lectio, quam Craterra, ex manuscriptis, atque ea admonet meloci im Mario Victorino deprauati, qui in excusis libris ita legitur : Ferunt pulchras ære terras, aureasque lepistas. cum sit legendum, creterras, pro duabus vocibus, ære terras, vt id obiter indicem. Nonius ait idem sonare quod Situlam. quod vero Lepista sit, hariolarilicet, sciri certo nequit, fictile tamen aut æneum vas templis vsitatum fuisse, Varronis testimomo apparet. fortassis a squammarum ordine, quas Græci λεπίδαϛ nominant.

Cribrum Cicer. incerniculum Plim. a cernendo dictum, quod pollinem a furfurum recrementis separet : olim, vt & hac tempestate, e crebris foraminibus pertusa ac confossa membrana fiebat, & e setis equinis. quod setaceum cribrum Galliæ inuentum, nam excussorium e lino & pollinarium Hispaniæ monstrarunt σινίον & σινιατήριον Hesych. χόσχηνον. AL. Sib. Beutel, Beutelsack, Rijteren B. Seuen, Sifte, Teempst, oft Teems GAL. Crible ITAL. Cribello, aliis criuello, sedacia H. Cedaco AN. Strayner colander

Cribrum pollinarium vide in Cribrum

Crista galeæ Virg AL. Federpusch auff den Helm B. Plumagie, Vederbosch GAL. Le plumard ITAL. Pennachio del helmo H. Cresta o pennachon del capacete

Cubital Horatio, Puluinus tomento aut plumis farctus, cui inter coenandum, cubito innit ebantur

Cucullus Martiali, Inuolucrum quo aromata clauduntur. AL. Puluerhauszlin Papeirinhornlin B. Papieren huysken GAL. Cornet ITAL. Scartoccio, sachetto de specie Venetis H. Alcartaz, emboltorio de especias

Cicirbotioa Calso, qua sanguis cute scarificata educitur, vel spiritus, si cutis intacta & integra manserit. illam σιχύαν μετά χαταxασμού, hoc est, cum scarificatu, vocant, hanc χούφην Aurelianus aliique nominant. AL. Ein Kopff, oder Ventausz B. Een vencose oft cop GAL. Ventouse ITAL. Ventosa H. Ventosa

Cudo Silico Italico Galea ferarum tergoribus inducta, cuiusmodi priscis sæculis in vsu fuit, duratque etiamnum apud feram gentem Hibernos. χυνέη Homero, χτιδέη Eidem. AL. Lederin Beckelhaub B. Leederen Beckeneel GAL. Sallade de cuir ITAL. Elmo di cuoio H. Yelmo de cuero

Culcita Cicer. (ita enim absque r in vetustis exemplaribus Nonij, Iuuenalis & Martialis scriptum inuenio, lectionemque eam olim comprobauit Politianus) Stragulum omne plumis tomentove fartum atque inculcatum. ἐφάπλομα, τύλη, τυλία τυλία, χλινοραφήϛSophocli, στρωμνή. AL. Gulteren, Gulterbett, Polster, Vnderbett B. Volster, Culckt, Tijcke, Onderbedde GAL. Coite, coutil ITAL. Coltre Boccatio H. Colcedra, colchon, colcha

Culcita lanea vel tomentitia λναφαλῶδεϛ στρῶμα, ἢ τύλη. AL. Polster, oder Bedt mit Scherwoll oder Burren auszgefult B. Materas GAL. Lit rempli de bourre, materas ITAL. Materazzo H. Matelaz

Culcita plumea Cic. plumis inculcata. AL. Federbett B. Verenbedde GAL. Lit de plumes ITAL. Piumaccia H. Colchon de plumas

Culcita stramentitia χαρφῶδεϛ στρῶμα. AL. Polster oder Sack mit Stroo aufgeschopft B. Een Bult, een Stroosack GAL. Sac rempli de paille ITAL. Paglia riccio, saccone a dormir H. Sacco de paja

Culcita subalaris Lamprid. ὑπαγνώνιον στρῶμα. Poll. AL. Ein Kussin vnder die Achsselen B. Een Cussen oder den Arm, oft onder docxelen GAL. Coussin dessous l'aisselle

Culleus & culleum Varr. Coriaceus saccus, quo vinum oleumve


deportabatur. AL. Lederin Sack, oder Fel B. Lederen Sack GAL. Sa de cuir ITAL. Odero H. Odrina

Id nominis conuenit & corio consuto in sacci speciem, quo viuam e flumine aquam Londini in Anglia coctores cereuisiarij efferunt. vter Cæs. ἀσχόϛ. B. Een Lederen Watersack

Culter μαxαιρίϛ. AL. Messer B. Mcs GAL. Couteau ITAL. Coltello H. Cuchillo AN. Knijfe

Culullus Horat. Vrceolus, vel sictilis cyathus AL. Ein Krauszlin oder Irrdin Becher B. Een eerden potteken oft croesken GAL. Pot, ou vaisseau de rerre ITAL. Vasetto di terra H. Iarro de barro para breuer

Cunæ Cic. cunabula. Eid. Lectulus infantum, alueus Liuio. Sunt qui cunas volunt esse culcitas in fantium : incumabula, lectulos in quibus reponuntur. Equidem crediderim potius cunas & cunabula esse ligneos illos lectos, quos aluei nomine Liuius intellexit, quibus impositi lectuli & culcitæ, incunabula vocentur. quo facit plautilocus Opus est cunis, incunabulis, σπάργανον σχαφίϛ Halicarnasseo. AL. Kindtswiegen B. Een Wiege, Kinderwiege GAL. Berceau, maillot ITAL. Cuna, culla Petr. & Boc. H. Cuna AN. a Cradle

Coneolus Inflexum linamentum, base ampliore, cono angustiore. σφηνίσχοϛ Aegin.

Cuneus Cicer. σφήν. AL. Weggen B. Wigge, item beytel GAL. Coing ITAL. Cuneo H. Cunno, cunna

Cupa Ctc. Lucano, dolium Cicer. tina Varroni, vas grandius condendis vinis par atum. πίθοϛ, πιθάχνη, πιτύνη AL. Weinstande, Weinfasz, grosse Fasser B. Wijnvat, Toelast, Cuype GAL. Cuue, cuuette, tonneau ITAL. Cupa, tinaccio, doglio, botta H. Tinaia, vasija grande, tonnelada, cuba

Cuspis inuersa hastæ quæ mucroni opponitur. σαυρωτήρ Hom. οὐριαxόϛ Eidem, xρόσφοϛ ἢ γρόσφοϛ Eustath. στόρθυγκ Homero, στύρακ Suid Thucyd. schol. οὐρά δόρατοϛ.

Cyathus Aureliano, quod & laureolum vocat, Instrumentum chirurgicum e forcipum genere, quo glandes, spicula, ferr amentaque eximuntur. χύαθοϛ. crediderim tamen ita potius vocandum in strumentum illud, quo in formam exigui cochlearis concauato glandes plumbeæ e selopis elisæ e vulneribus eximuntur.

Cyathus Plin. Pocillum quod vno sorptu exhauriri potest, vnde etiam ad decem drachmarum modum in liquidis translatum est, χύαθοϛ. AL. Becherlin B. Becker, oft croesken GAL. Goblet ITAL. Bicchiere H. Vaso pars breuer

Proprie autem cyathum fuisse autumo poculum quo tanquam situla potum hauriebant, vnde Etymolog, auctor & Moschopulus ἀντλητήριον exponunt, Athenæus ἀντλητῆρα & ἀρυταίναν. B. Nap

Cylindrus Virgil. Lapis teres & oblongus quo complanatur area. χύλινθροϛ. AL. Walstein, Trenschlager B. Cylinder, rolsteen GAL. Cylindre ITAL. Cylindro H. Columna rolliza

Cymbium Virgil, Poculam procerum concauum, ad cymbæ similitudinem. χύμβιον. AL. Ein Trinckgeschirr, wie ein Schiffle B. Een Schale gelijck een scheepken GAL. Vaisseau a boire a la facon d'vne nassele ITAL. Vaso di bere in foggia di nauicella H. Vaso para beuer che semeja vn scife

Dactyliotheca Plin. Annulorum repositorium, siue sondendis annulis theace comparata δαχτυλιοθήχη. AL. Ringtruhlin, oder Kastlin B. Rinck kistken, oft kasken GAL. Cassette aux anneaux ITAL. Cassettina d'annelli H. Caxita para serbar los anillos

Decempeda Horat. Virga qua agros metiuntur, decem pedes longa. δεχάπουϛ Plat. ἂχαινα Apollonio dicta, quod sustulerit occasionem τού χαίνειν ἀλλήλουϛ, id est se mutuo necandi, in Aegypto enim confusis exundatione Niliagrorum limitibus, adhibita hac virga. suos quisque agros dimensos accipiebat absque cædibus & pugnis μέτρον δεχάπουν exponit Tarrhæus. AL. Ruth darmit man das Erdreich auszmest B. Roede, erfscheyders roede GAL. Perche a arpenter les terres ITAL. Misura di diece piedi H. Medida de dies piez

Decipulum Apuleio, Laqueus quidam aut machina irretien dis auiculis, aut capien dis bestiis comparata. παγή. Sunt qui transennam nominant, caueam ferreis interseptam longuriis. AL. Vogelschalg, oder ein Fallen B. Knippe, Vogeislach, oft Valle GAL. Vn trebucher ITAL. Trabucco H. Orcuzelo o copo para tomar aues o otras fieras

Dentale est & instrumentum ligneum triangulum, dentibus ligneis distinctum, quo semina aruo iniecta obruuntur, idem cum pectine iam dicto, vt opinor.

Dentale Virgil. Lignum ad quod vomer includitur. γύηϛ. dens Varr. referebat autem furcam ferream ligno infixam. AL. Pflugholtz, Pflughaupt

Dentata serra quæ incidendo altiora crenarum vestigia relinquit, quam Barbarus & secuti eum alij runcinam nuncuparunt. πρίων ὀδοντωτόϛ Galeno AL. Grosse Sagen B. Houtsagers sage GAL. la scie des scieurs de bois ITAL. La sega grande H. Calaboco de hierro AN. Whypsavue

Dentifricium Plin. Medicamentum poliendis exterendisque dentibus comparatum, vel in puluisculum solutum, vel in oblongam cuspidem solidatum. ὀδοντότριμμα Galeno, σμῆγγμα ὀδόντων Dioscorid. AL. Artzney die Zen zu reiben, damit sie weisz werden B. Puluer