Page:Thresor de la langue francoyse, 1606, 1, Masset, Aegidius, Nomenclator.djvu/155

Cette page n’a pas encore été corrigée
NOMENCLATOR VIII. LING. 92

debilitas, ἀτονία ἀσθένεια ἔχλυσιϛ, ἀῤῥωστία τῆϛ δυνάμεωϛ. AL. Abnemung. oder abgang der Kreeften, Machtlose, Schwachheyt, Kraftlose, Onmacht, Hertzlose B. Swackheyt, verliesinghe van crachten, Crachtloosicheyt. Onmacht GAL. Defaillance de force, langueur ITAL. Fiacchezza H. Flaqueza

Defectus animi Plin. defectio animæ Celso, deliquium animi. Præceps virium lapsus. λειποθυμία Philothæo, λειποyυxία Hippoc. In hoc genere gradus est, vt ἔχλυσιϛ sine λειποθυμία secundum Aetium sit leue animoi deliquium. λειποyυxία, validior animæ defectio, cuius terminus est sudor, syncopesque initium habetur. syncope συγχοπή. grauissima, mortisque in consinio constituta, quasi concisio spirituum, viriumque. AL. Onmacht B. Onmacht, Swymelinghe GAL. Pasmoison ITAL. Fallimento o mancamento di cuore H. Desmayo, pasmo

De lacrymatio Plinio, pituitæ cursus Celso, Delatio humorum adoculos. ἐπιφορά epiphora etiam Plin. cic. ῥευμάτων ἐπιφορά Aeginetæ. AL. Ein geher flusz in den Augen B. Op oft toedracht in d'ooghen GAL. Defluxion es yeux

Delirium Celso, In febrium vigore mentis alienatio, e biliaut calida expiratione ad cerebrum subrepente. deliratio Cic. deliramentum Plaut. παραχοτή, παραφορά, παραφορά τῆϛ διανοίαϛ Plu. ἀῤῥωστεία τού διανοητιχού Greg. mentis error Horat. quando ægri desipiunt & aliena loquuntur AL. Vnsinnigkeit Aberwitz, Natrey B. Remclinghe, rauelinghe, doliorum ghebreck van sinnen, raserye GAL. Resuerie, rad otement ITAL. Delirio H. Desuario

Dentitio Plin. Eruptio dentium prima in infantibus. ὀδοντοφυῖ/α Aeginetæ, ὀδοντίασιϛ a qua differt, ὀδακισμόϛ Galeno siue οὐ/λον ὀδακισμόϛ, vt ab Hippocrate vocatur, pruritus ille gingiuarum, quem dentitientes pueri sentiunt. AL. Das Zenen B. Het tanden der kinderkens GAL. La venue des dents aux ieunes enfans ITAL. La prima dentatura de e bambini H. Lo endentecer de los ninnos

Dentium stupor Qui ex acerborum vsis eontrahitur, torpor. αἱμωδία, αἱμωδιασμόϛ. AL. Vnempsindligkeit der Zenen B. Eggicheyt oft buemicheyt van tanden H. Dentera Errant autem qui αἱ μωδίαϛ nomine etiam stridorem dentium comprehendi putant, qui velut attritu quodam intelligitur, qui proprie ὀδοντύβρυγμοϛ nuncupatur.

Diabetes Passio qua sine dilatione potus liquor per vrinam quasi per siphonem ac fistulam transiens egeritur, Aureliano teste διαβήτηϛ Gal. δίyαχοϛ Aeginetæ, ab immensa siti, quam inuehit διάῤῥοια εἰϛ ούρον, ῠδεροϛ εἰϛ ἀμίδα, quasi hydrops in maculam. Hinc est quod hunc morbum matulæ intercutem, alij vrinæ profluuium, & siphonem nuncupant.

Diaria febris ephemera, Vnius dieifebris, cordis spiritu incalefacto, non autem humoribus, nata. ἐφήμεροϛ, πεμφιγώδηϛ Hippocr. lib. 6. Epid. quasi flatuosa febris, in spiritibus inflammatis consistens πνευματώδηϛ. AL. Feber das nut ein Tagwchret B. Cortse van een dach GAL. Fieure d'vn iour ITAL. Febre diaria H. Calientura de solo vn dia

Diarthoea Cicer proluuium alui, defluxio Aurel. profluuium alui Colum. διάῤῥοια. AL. Durchlauff. Bauchflusz B. Buyckloop, de loop GAL. Flux de ventre ITAL. Flusso diarria H. fluxo de la barriga

Difficultas spirandi Celso, Anhelatio quæ modica est, neque ex toto strangulat. δύσπνοια difficultas spiritus Celso. AL. Schwere desz Athems B. Benantheyt van adem, oft borsts swoegen GAL. Difficulte d'haleine ITAL. Difficulta dell' anhelito H. Acezo

Dolor πόνοϛ, ὁδύνη, χάματοϛ, χόποϛ. AL. Schmertzen B. Pyne, Smerte GAL. Douleur ITAL. Dolore H. Dolot, dolencia

Dysenteria Cic. Plut. Cruenta alui deiectio cum dolorifica torsione. vnde & tormina Celsus hoc malum nominat. δυσεντερία AL. Rotschad, Rotror B. Troot melesoen, den bloetganck GAL. Mal des entrailles ITAL. Cagasangue H. Camaras de sangre

Dysuria Cic. Difsicultas vrinæ cum cruciatu magno e lotij acrimonia, aut ceruicis vesicæ inflammatione vel exulceratione. δυσουρία. AL. Harnstrenge, Harnwinde, (vulgus confundit plerumque similia) B. Last om zijn Water te mæcken GAL. Difficulte d'vrine ITAL. Gran disaggio nel vrinare H. Dolor de vrinar

Elephas Lucr. elephantiasis Plin. ἐλέφαϛ, ἡράχλειον πάθοϛ Aretæo, ob vim insuperabilem mali. λέων Aretæo, a cutis similitudine, σατυρίασιϛ Galeno. λεοντίασιϛ elephantia Celso, ob cutis asperitatem corio elephanti non absimilem. AL. Auszsatz, Maletzey, Veldsieche B. Lazerye, Malætsheyt GAL. Ladrerie, lepre ITAL. Lepra H. Lepra

Epiala febris Febris pituitosa, e vitreo & acido phlegmate ortum habens, in qua eodem tempore calor frigusaue in quauis corporis particula sentititur. ἠπίαλοϛ dicta actuario teste, quod ἠπίωϛ ἀλεαίνει, quod miti blandoque calore afficiat.

Epinyctis Celso, Subliuda, vel subnigra pustula, nunquam fabæ magnitudinem excedens. noctu potissimum affligit. ἐπινυχτίϛ.

Epulis Carnis excrescentia intus in ore ad molares dentes, ἐπουλίϛ. B. Ouerwas van vleesche æn de kiesen oft backtanden H. La carne superflua cerca de las enzias

Erysipelas sacer ignis Columel. ignis Samomnico, ἐρυσίπελαϛ,


ἐρυθρόπελαϛ Polluci. Rubor cum inflammatione ac dolore vlcus ambit, interdum vulneri accedit. πὐρ ἂγριον Hipp. AL. Das Gockfeur, das Rothlauff oder S. Antonis feur, die brennen de raach B. S. Antonis Vier, de Roose, a roseo rubore GAL. Le feu S. Antoine ITAL. Erysipelas, fuogo di sant Antonio

Fascinus Virg. Horat. Morbus quo pueri emaciantur, cuius originem obliquis inuidorum oculis tribuerunt veteres, cuiusmodi oculos vrentes, vocat Persius. βασχανία Plut. παρά τό τοῖϛ φάεσι χαίνειν Hesychio etiam xραυγή dicitur AL. Zauberey B. Touerye

Fastidium stomachi Cic. fastidium in cibis Plin. horror ciborum Aureliano ἂση, ἀνορεκία. AL. Maszleidigkeit, vnlust des Magens B. Onlust, Warsheyt van Spyse GAL. Desgoustement ITAL. Fastidio del stomaco, seccagine Bocc. sprezzamento delle viuande H. Hastio o aborrecimienta de la comida

Febris Celso. a feruore, Calor natiuus inigneum conuersus, aut immoderatas calor præter naturam in corde existens. πυρετόϛ, πύρ, βρυxετόϛ AL. Feber, das Kaltwee, der Frorer B. De Cortse GAL. La fieure ITAL. Bebre H. La fiebre, o calientura

Febris colliquans ardentissima, quæ cum pinguedine carnes & solidam substantiam calore liquatam per aluum effundit. συντηχτιχόϛ vel συντήχων πυρετόϛ.

Febris continens Febris in sanguine consistens, cuius efferuefacti contagione cor ipsum, partesque omnes incalescunt citra putredinem. hæc nullis exacerbationibus accessionum interpellatur, vna solum accessione a principio ad finem perdurante. Hæc triplex est : ὁμότονοϛ sine ἀχμαστιχόϛ quasi eundem semper tenorem conseruans, quando calor par & sui similis toto febris decursu permanet. ἐπαχμαστιχόϛ sine ἀναβατιχόϛ, quæ a principio vsque ad crisim paulatim inualescit atque augetur, calore incrementum assumente : παραχμαστιχόϛ in qua calor a summo incipiens vigore, sensim decrescit dum desinat.

Febris continua continuata, Celso, συνεxήϛ cuius vnica est a principio ad sinem accessio in plures dies extracta : sine in qua fobris nunquam intermittit, eiusque materia in maioribus vasis continetur. AL. Ein stads bleidendes, vnauffhorendes Kaltwee B. Een steeghe byblijuende, en niet ophoudende Cortse GAL. Fieure continuelle ITAL. Febre continua HIS. Calientura continua.

Febris intermittens πυρετόϛ διαλείπων. Febris putrida, quæ vicissim & repetit & solutitur, consistitque in venis minoribus, corporisque habitu. cuius tres sunt specses, Quotidiana, Tertiana, & Quartana. quæ vocantur etiam περιο διχά νο σήματα, quod statis circuitibus recurrant reduces AL. Das ablassend Fieber B. Decortse die ophout en wedercomt GAL. Fieure qui va & vient ITAL. Febre che va & vienne H. Fiebre que agora dexa el patiente y despues buelue otra vez

Febris typhodes ex ardentium genere est febrix symptomatica, e iecinoris erysipelate nata, aut renum. τυφώδηϛ sic quæ ab erysipelate pulmones infestante oritur, χρυμώδηϛ vocatur.

Fistula Plin. Sinus arctus, oblongus, & callosus. σύριγκ AL. Fisteln B. Fistel GAL. Fistule ITAL. Fistola H. Fistula

Furor Cic. mania Aureliano, rabies Horat. hæc melincholiæ fere succedit, vt soboles eius, sed sæuior truculento aspectu, & præcipite impetu obuios inuolans, ac proterve calcibus & pugnis, mordicusque belluæ in modum desæuiens. μανία μανιχή ἔχστοσιϛ, λύσσημα Eurip. intemperia Plaut. AL. Wuhtigkeit, Taubsucht, Taube B. Raserye, verwoetheyt GAL. Rage, fureur ITAL. Furiosita, furore, furia H. Furia rauia

Furunculus Pli. Tuberculum acutum cum dolore & inflammatione, ouum columbinum magnitudine non excedens. δοθιήν AL. Ein klein spitziges Blatterle B. Fijck, oft herde Buyle GAL. Bosserte dure ITAL. Bugnoncello, visciuolo H. Comba pequenna y dura

Gangræna Plin. incipiens partis affectæ corruptela, & (vt ita dicam) mortificatio. γάγραινα. male pro cancro exponunt Lexica nonnulla & Germanica & Gallica. AL. Faul Fleisch B. Quæt en vuyl vleesch GAL. Chair morte ITAL. Carne morta d'vne piaga H. Carne muerta de Ilaga

Glaucoma Plaut. Pl. Oculi vitium præter naturam glaucescentis. γλαύχωμα AL. Ein grawer fleck im Aug B. Græu ooghe

Gonorrhoea profluuium genitale, aut seminis, Nimia seminis profusio sine Venere ac nocturnis imaginibus elata, Aureliano. γονόῤῥοια. Barbari gomorrhæam vocant.

Grando xαλάζιον. Tuberculum durum superioriferme palpebræ innascens.

Grauedo Celso, Cic. Defluxus ad nares, eas abstruens, vodem obtundens, tussimque cum sonitu aurium mouens χόρυζα Hippocrat AL. Knusel, Pnufel B. De snoffe, swærheyt van hoofde, druypinghe wt de hersenen GAL. Distilation du cerueau, pesanteur de teste ITAL. Destillotione de ceruello, grauezza di testa H. Romadizo

Hæmorthois Celso, Sanguinis profluuium per venas ani. αἱμοῤῥοἰϛ. AL. Blutstusz vndersich, Blutstusz der gulden Adern oder Aftergender B. De Speene, den Bloetganck van onder GAL. Caquesangue hemorrhoides ITAL. Hemorrhoide H. Almorrana de sangre