Page:Thresor de la langue francoyse, 1606, 1, Masset, Aegidius, Nomenclator.djvu/119

Cette page n’a pas encore été corrigée
56 NOMENCLAT0R VIII. LING.

et inæqualis: cuius generis est & Ostracires πῶροϛ τρητόϛ λίθοϛ εὐναστήρ Oppiano AL. Tofstein, Topstein, Taugstein B. Tuytssteen, morselsteen, tufsteen. GAL. Tuffeau. ITAL. Tofo H. Piedra arenisca

Toreuma Cic. Sallust. Opus celatum, tornoque factum. τόρευμα AL. Anszgestochene Arbeit, erhebt Bildverck, gereucht Werck B. Ghedræyt oft ghedrauen werck. GAL. Piece d'ouurage taillée. ITAL. Opera sculpita, o lauorata al torno H. Obra torneada o esculpida

Typus Cic. Imago egypso, ad cuius similitudinem & formam statuarius plastesve lapidem cædit, aut æs fundit. forma Plinio. τύποϛ. AL. Modelwerck, patron B. Voorbeelt, moolbeelt, patron, exemplær GAL. Modelle, patron ITAL. Modello, patrone H. Molde o forma

Typus & forma vocatur etiam matrix: qua nummi producuntur. τύποϛ AL. Stampffel, damit man muntzet B. de stempel GAL. La forme de la monnoye, ou la matrice ITAL. Il modello della moneta H. El molde del dinero

Vitrum Horat. ῠαλοϛ. AL. Glasz B. Glas GAL. Voirre ITAL. Vetro H. Vidrio

Vitrum hæmatinon Plin. lib. 36. cap. 26. Vitrum totum rubens, neque translucens. αἱμάτινοϛ ὑ/αλοϛ. AL. Gantz rolit Glasz B. Gantsch root glas GAL. Voirre tout rouge ITAL. Vetro entieramente rosso H. Vidrio mucho roxo

De leguminibus hîc agendum esset, nisi id capite decimo nono factum fuisset. Illud igitur adeundum.

DE LIBRIS ET AD LIBROS

PERTINENTIBVS.

CAP. XXXII.

ACROAMA Ciceroni festiua & lepida narratio. ἀρχρόαμα AL. Kurtzweilige Red B. Een genoechlijcke vertellinge GAL. Vn conte plaisant a ouir, quelque sornette ITAL. Qualche raggionamento dilecteuole H. Palabra bien criada, y donosa, habla para deleytarse

Acrostichis Cic. lib. 2. De diuinat. cum deinceps ex primis versuum li. teris aliquid connectitur: vt in quibusdam Ennianis. QV. ENNIVS. FECIT. sic enim ibi interpolandus est locus, pro, Quæ Enniusfecit. ἀχροστιxίϛ.

Acroteleutium ἀχροτελεύτιον, Synesio & Thucyd. extremus versus finis.

Aduersaria Cic. tabellæ tumultuæria opera perscriptæ, & lituris non carentes, quibus memoriam rerum adnotamus aduersa pagina, vnde nomen illis est: non autem quod ea aduertebant homines ad confirmandam memoriam, vti vir magni nominis existimat. quibus opponuntur. tabulæ a Cicerone, quod illa negligenter scribuntur: hæ cum diligentia & accurate conficiunt ur. AL. Sudelbuch B. Cladboeck, cladde GAL. Bordereaux, brouillarts ITAL. Protocolo

Aenigma obscura inuolueris quæstio. Scrupus Gellio, griphus. αἴνιγμα [αἴνῖγμα], γρίφοϛ. Athen. πρόβλημα παιδιxόν. AL. Ein Ratzel, oder schwere vnd dunckle Frag B. Rætselken, oft gerætsel GAL. Question obscure ou double ITAL. Dimanda obscura & difficile d'intenderla H. Que es cosa y cosa

Album dealbata tabella, in qua Prætores descripta habebant edicta & interdicta γραμματεῖον, λεύχωμα Poll. vulgo Matricula in scholis. ληκαρxιχόν γραμματεῖόν. AL. Register, oder Namenbuch B. T'blanck, een rolle GAL. Registre, marille ITAL. Registro H. Registro

Amphibrachys qui & Ianus, a gemina quasifronte, qua breues syllabæ mediam longam includunt. ἀμφίβραxυϛ. & Scolius, σχολιόϛ, a Scoliis carminibus.

Amphimacrus superiori contrarius, & Mensalis & Fescenninus, rereptus nuptialibus lasciuiis. Creticus, χρητιχόϛ, quo pede ἐπορxήματα constabant, Victori.

Anapæstus ἀνάπαιστοϛ, ab ἀναπαίειν, a repercussione, & Antydactilus, quod contrarius sit dactylo.

Annales Rerum gestarum plurium annorum consequens narratio teste Gellio: cui & chronici sunt libri. Chronica Plin. ὑπόμνημα. AL. Iarliche geschichken Buch B. Cronijcke, oft iærtijtboeck, dær ein van iær tot iær geschreuen wort watter geschiet GAL. Annales, chronicques ITAL. Annali, chronica H. Libros adonde se escriuen las cosas hechas o contegi das de anno en anno

Apocha acceptilatio Vlp. qua creditor testatur sibi satisfactum a debitore, ἀποxή. AL. Ein Quittantz, quitung, oder schtifftliche bekandtnusz desz Creditors B. Een quitantie GAL. Vne quitance ITAL. Quitanza H. Aluala de pago y fin y quito

Apographa index. liber Cic. in Verrem, quod repertorium & inuentarium Vlpianus dicit. ἀπογραφή, γραμματεῖον, γράμμα. AL. Ein Inuentarion, eine beschreibung von Haab vnd Guter


B. Een inuentaris van goeden GAL. Vn inuentaire ITAL. Inuentario H. Inuentario

Apographum Plinio, exemplar, exscriptum Cic. exemplum, tabulæ. ἀπόγραφον, ἀντίγραφον, ἀντίτυπον. AL. Ein Copey, Abschrift, Auszug B. Copie, exemplar, wtschrift GAL. Copie, double, extrait ITAL. Copia, exemplaio, estratto H. El deschada para labrar o pintar

Apologia Oratio purgatoria, & sui patrocinium instituens defensio ἀπολογία. AL. Entschuldigung, oder verantwortung B. Excusatie oft eenighe schrift datinne men hem verantwoordt, ontslæt, onkent, oft excuseert GAL. Excuse ou defense ITAL. Iscusatione, defensa H. Escriptura para se excusar y defender

Apologus Fabula tectorio ridiculæ narrationis tegens aliquid moribas vitæque vtile. αἲνοϛ Hesiod λόγοϛ μυθιχόϛ χαἰ αἰ σωπιχόϛ. Fabio. AL. Een Fabel oder Mahrlin B. Fabel ost cluchte GAL. Fable ITAL. Fauola H. Habla Lusitanis Fabla.

Apostoli Iurisconsultis sunt literæ siuc libelli amissorij, qui ab appellante ad eum qui de appellatione cogniturus est, emittuntur testandæ appellationis causa: quod veluti dimittatur causa ad eum qui appellatus est.

Argumentum periocha Cicer. περιοxή. AL. Ein kurtzer inhalt, oder begrifft desz weitleuffrigen Handels B. Cort begrypt vande gheheele materie GAL. Sommaire ou argument ITAL. Argumento substanza & substancia H. Argumento substanza & substancia

Atramentarium μελανδόxον, ἂγγοϛ μελανδόμον Epigram. AL. Dinntenfasz B. Inckpot GAL. Cornet a encre ITAL. Atramentaio H. El tintere de tinta

Atramentum fuligineum quo typographi in imprimendis libris vtuntur. AL. Buchdrucker Farb B. Boeck druckers swartsel GAL. Le noir ou l'encre des imprimeurs ITAL. Il nero ouer linchiostro de stampatori H. Tinta para imprimir libros o otro

Atramentum scriptorium Celso, librarium Vitruu. Cic. μέλαν χαλλιγραφιχόν Hippiatr. AL. Schreibdinnten B. Inckt GAL. Encre ITAL. Inchiostro H. Tinta para escriuir

Atramentum sutorium Plin. conitium. xάλχανθον. AL. Kupfferwasser, Schuster schwartze B. Coperose, schoenmakers swartsel GAL. Couperose, ou vitriol H. Capparosa

Atramentum tectorium pictoribus in vsu est. AL. Kynrusz, oder Maler swartze B. Schilders swartsel GAL. Le noir des peintres ITAL. Il nero de epittori H. La tinta de los pintores

Autographum Exemplar auctoris manuscriptum. αὐείγραφον. AL. Eigene Handtschrifft B. Eygen hant GAL. Escrit de sa main propre ITAL. Scritto di sua mano propria H. Escrittura de su propria mano

Bacchius βαxεῖοϛ. quod bacchantibus esset familiaris, Tripudians, Oenotrius Diomedi, ebreui & duabus longis.

Breuiarium Suet. Plin. breuis cicer. breue Vopisco. Epitome continens summam acceptam, aut debitorum nomina, aut simile quid ἐπιειμη. AL. Auszug, oder ein kurtzer Inhalt B. Een extract, vercorte copie, cort begryp GAL. Vn extrait, liure abrege ITAL. Maxime Romæ Breue, estratto H. Abbreuiacion

Bustrophe Victorino. βοστροφή. Scripturæ genus antiquis vsitatum, qui cum a læua incoeptum scripturæ versum ad dexteram perduxissent, inde a dextra regredientes ad sinistram sequentem versum exarabant, in modum versuræ sulci in agris.

Calamus calamus scriptorius Celso. χάλαμοϛ γραφίϛ. AL. Schreibfeder B. Schrijfueder, een penne oft schacht GAL. Vne plume ITAL. Penna da scriuere H. Canna o pluma para escriuir

Carmen cantio, cantilena. Cic. canticum Fab. ω)|δή, ἀ=|σμα. AL. Ein Lied oder Gesang B. Ghesang, liedeken, ghedichte, rijm GAL. Chanson, ou rime ITAL. Canto H. Cancion

Carmen pro poematio numeroso versibus constante. ἔποϛ μέτρον, ἔμμετροϛ λόγοϛ. AL. Gedicht oder Poeterey B. Veers, dicht, liedt, poetery GAL. Vers, carme poesit ITAL. Sonetto, canzon H. Obra compuesta en verso

Carmen amoebeum per vices respondens alternis pari numero & smilibus versibus. μέτρον ἀμοιβαῖον. Reciprocum siue alternum dici potest.

Carmen bucolicum pastorale, quod armentarij inter se canunt. ποιμενιχόν, βουχολιχόν, νόμιον Apollon. αἰπολιχόν. AL. Hirten gesang B. Koewachters oft schæpherders liedeken GAL. Chant pastoral ITAL. Sonetto pastorale H. Cancion de los pastores

Carmen Fescennium impudicis versibus personabat, socium Hymenæi vel quod e Fescennina vrbe translatum, vel quod sascinum redoleret. quo vocabulo pudenda corporis pars intelligitur. ἰωνιχόν, ὑγρόν, ἀνασεσυρμένον, αἰxρόν, αἰσxρολόγον. AL. Ein vnflatiges, vnkeusches, bubisch, oder hurisch lied B. Een vuyl ende onnuttig gesanck, oft hoeren Liedeken GAL. Chanson sale, vilaine, & impudique, ou de paillarde ITAL. Canzon sporca, vile, & di chiasse H. Cancion fea, turpe, y de puteria

Carmen Lyricum quod Strophe, Antistrophe, & Epodo constabat, quarum rationem Galenus & Victorinus hanc fere tradunt. Strophe erat cantus quem a dextra aram circumeuntes diis accinebant. Antistrophe, quem peracto priore orbe sinistrorsum reuertentes canebant. Epodos, quum ante aram in deorum conspectu consistentes, reliquum cantici obibant.