Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, IV.djvu/484

Cette page n’a pas encore été corrigée

470 Correspondance. ii, 97-99.

» vnius acus, debent ingredi in aliam acum per Australem, et egredi per » Borealem. »

XIV « Art. i63 part. 4. »

<i Ferrum compactum, arcte cusum, temperatum et laeuigatum non de- » béret eadem facilitate vias prasbere striatis, atque si cum tanta arte non » esset malleis et aqua compressum. Particulae enim striatae sunt corpora; » malleus vero, temperatura et laeuigatio poros transitûs obturant, | et » difficiliores deberent particulis striatis reddere vias; et per consequens » ferrum minus percussum deberet virtutes magnetis facilius induere, » quam magis cusum, quod tamen non est conforme experimentis. Igitur » non à particulis striatis petenda est ratio, cur vilius ferrum non recipiat » vim magneticam tam facile, quam perfectius, aut chalybs. »

« Responsio*. »

« Quamuis chalybs sit politus, quia tamen semper habet tôt meatus, vt » plures particulae striatae in eos possent ingredi, quam reuera ingrediun- » tur, quia in isto aëre non sunt in magna copia, non impedit earum » affectum malleus aut laeuitas, quia semper plurcs supersunt,quam vulgo » sunt in viliori ferro, et qui supersunt, sunt perfeetiores ob rationes » allatas ab Autore. »

XV « Art. 1 "j4 part. 4. »

« Rotula ferrea gyretur versus Occidentem, et à magnete ita mota » attrahatur; appensa tanget magnetem in puncto, et diu gyrabit; alia » adhuc postea huic rotula versus Orientem gyrans, et in puncto illam » tangens, ambae rotulae | in contrarias partes ita volutae circuitus multos » absoluent, vt experiri licet. Sed quomodo particulae striatae poterunt » transire per ambas illas rotulas? vna enim illarum, propter diuersum » et contrarium ab altéra motum, opponetur transitui dictarum striata- » rum; nam si vnius motus est conueniens, alterius erit necessario con- » trarius. Exemplo res illa clara fiât. Si cochlea vertatur modo conue- » nienti vt transeat per foramen strijs ad eam rccipiendam aptis cxcauatum, » et illud foramen ita sulcatum moueatur, verbi gratia, versus Occidentem, » et iuuet hoc modo ingressum cochlea; istius; proculdubio si contrario » modo moueatur illud foramen, versus scilicet Orientem, impedict illius » cochleae ingressum, vt consideranti patet. In paruo torculari hoc expe- » riri licet; non enim cochlea ingredi poterit in foramen sulcarum torcu- » laris, nisi sit immobile illud foramen, aut suo motu iuuet ingressum » cochlea;; motu enim contrario dictum ingressum impediet. »

« Istoe igitur rotulx magneti immoto appensa; non poterunt ambœ vias » striatis particulis prxbere, et per consequens alia quasrenda est ratio

a. « Rrponse de M r Picot. » (Inst.)

�� �