Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, IV.djvu/211

Cette page n’a pas encore été corrigée

CCCLXXIV. — 5 Mai 1645. 197

« Audito ab aliâ parte Cl. D. Schoockio, qui negotium hoc a Senatu » Academico non tantum terminari consensit, sed optavit, persuasusNob. » DD. Curatores id etiam approbaturos, omnibusque expensis, quae tam » vivâ voce, quam scripto dixit, produxit, retulit, ad sui tum justificatio- » nem, tum excusationem, Sénat. Acad.,qui maluisset abhac causa absti- » nere, et aegre fert viros eruditos eô contentionum devenisse, cum ipsa, » quam profitentur, Philosophia aliud suadere debuisset, imo peroptâsset u ut Cl. D. Schoockius abeâ omni scriptione abstinuisset, relictà Ultra- » jectinis, quorum propria erat, istâ lite,cum necdum tune satis constaret » quid N. D. Des Cartes in Philosophicis sentiret*, nec sibilis et convi- » ciis explodi deceat quod magni viri conantur adferre ad scientias illus- » trandas aut perficiendas, isque hactenus fuerit genius nostrae Academiae, » ut aliarum contentionibus se immiscere noluerit; attamen, ut concordia » inter eruditos possit resarciri, et querelis praedicti D. Des Cartes ut- » cumque satisfieri, cum praesertim non satis firmis aut bene proce- » dentibus consequentiis possint probari ex ejus scriptis vel leges novae » disciplina;, quae illi affinguntur, vel Atheismus aliaque crimina, quae » illi impinguntur : pronuntiavit et judicavit eumdem N. D. de Cartes » debere acquiescere ultroneis protestationibus et declarationibus Clar. » D. Schoockii, quas etiam juramento confirmare paratus fuit, vide- » licet :

» /. Se non tam suopte motu ad scribendum animum appulisse, utpote » qui nunquam fuerat personaliter lœsus et offensus a D. Des Cartes, » quam Ultrajecii incitatum et exstimulatum a Cl. D. Doctore Voetio, » cujus maxime intererat refutari quœ extabant in epistold ad Dinetum, » et qui Voetius eum in finem ipsi multa personalia suppeditavit, ac spe- » ciatim quœ prœtensum Atheismum Cartesii spectabant, ejusque pro- » lixam et odiosam comparationem cum Vanino. »

« 2. Methodum Philosophiae Cartesianae Ultrajecti a se maximd parte » conscriptam, et ibi relictam imprimendam, neutiquam prodiisse qua- rt lem conscripserat, sed multa aliéna manu contra jus et /as ibi fuisse » inserta, etiam ex acerbioribus, quœ speciatim tamen non possit eno- » tare, cum illi Additores chartas suas manu scriptas supprimi cura- » verint, nec eas recipere unquam potuerit ; imo suum nomen libro sive » prœfationi prœfixerunt, contra quam vetuerat, quo facilius in se n omnem illius scripti invidiam, etiam eorum quœ de suo intexuerant, » derivarent. »

a 3. Nescire se quidem distincte quœnam fuerit scelerata illa manus, » quœ tantum sibi in sua scripta permisit; sed commisisse editionem libri » cuidam Studioso, nomine Waterlaet, intimœ admissionis apud Cl. D. » Voetium, et qui admodum importune, ex quo redierat Groningam, exe-

a. En effet, la publication de YAdmiranda Methodus est antérieure à celle des Principia (1644), où Descartes expose enfin toute sa philo- sophie.

�� �