Page:Annales du Musée Guimet, tome 1.djvu/106

Cette page n’a pas encore été corrigée
94
LE DIX-SEPTIÈME CHAPITRE DU BHÂRATÎYA-NÂṬYA-ÇÂSTRA

Vicârja grahanam yuktyâ sphutam caiva svabhâvatah |
Svatah sapratibandham ca çlishtam tat parikîrtyate ‖ 88 ‖
(Anyadukte) budhair yatra çabdo’rtho va pratîyate |
Sukhaçabdârthasamjogât prasâdah parikîrtyate ‖ 89 ‖
Anyonyasadrçâ yatra tathâayonyavibliûshinah |
Alarakârâ gunâç caiva samâsât samatâ yathâ ‖ 90 ‖
Upamâtyupadishtâuâm artbâuâm yat tatas tathâ |
Prâptânâm câtisamyogât samâdhih parikîrtyate ‖ 91 ‖
Bahuço yac çrutam vâkyam uktarn vâpi punah punah |
Nodvejayati yasmâd dhi tau mâdhuryam iti smrtam ‖ 92 ‖
Avagîtâvihîuo’ pi syâd udâttâvabhâsakah |
Yatra çabdârthasarnpattyâ tad ojah parikîrtitara ‖ 93 ‖
Sukhaprayojyair yac cbabdair yuktam suçlishtasaindhibhib |
Sukumârârthasamyuktam saukumâryam tad ucyate ‖ 94 ‖
Yasyârthânupraveçena manasâ parikalpyate |
Anantaram prayogasya sârthavyaktih prakîrtitâ ‖ 95 ‖
Anekârthaviçeshair yat sûktaih saushthavasamyutaih |
Upetam iti citrârthair udâttam tac ca kîrtyate ‖ 96 ‖
Yû manahçrotravishayah prasâdajanako bhavet |
Çabdabaudho’ rtho yogena sa kânta iti bhanyate ‖ 97 ‖
Evam ete hy alarakârâ gunadoshâç ca kîrtitâh |
Prayogam eshâin ca punar vakshyâmi rasasamçrayam ‖ 98 ‖
Laghvaksharaprâyakrtam upamârûpakâçrayam |
Kâvj-am kâryani tu nâtyajñair vîraraudrâdbhutâçrayam ‖ 99 ‖
Gurvaksharaprâyakrtaru bibhatse karune tathâ |
Kadâcid raudravîrâbhyâm… hrsvam bhavet ‖ 100 ‖
Rupadîpakasamyuktam âryavrttasamâçrayam |
Grugâre tu rase kâryam kâvyam syâu nâtakâçrayam ‖ 101 ‖
Uttarottarasamyuktam vîre kâvyam tu yad bhavet |
Jagatyatijagatyâm va samkrtyâni vâpi tad bhavet ‖ 102 ‖
Tathaiva yuddhasarasphotâv utkrtyâra saniprakîrtitau |
Karune çakvarî jñeyâ tathaivâtidhrtir bhavet ‖ 103 ‖
Yad vîre kîrtitaç chaudas tad raudre viprayojavet |
Çeshânâm ardhayogena chaudali kâryarû prayoktrbhili ‖ 104 ‖