Page:Œuvres de Blaise Pascal, VIII.djvu/142

Cette page n’a pas encore été corrigée

126 ŒUVRES

quibus fatetur suum istud problema non procedere nisi ex data circuli quadraturâ ; quod narramus tantùm ut inde constet centra ista nobis jam tune fuisse cognita ; in D. verô Pascalio nihil propterea reprehensione dignum agnoscimus. Norunt enim omnes, quotquot inventioni rerum recondita- rum vacant, in inventis, cum primùm ex abditis eruuntur, semper residere aliquid quod postea accuratioris examinis lima ipse inventer pro jure suo radat. Istud porrô problema, et caetera quae tune ad nos D. Pascalius pro suis misit, ineunte postea Novembri, Anonymus (is nunc Deltonvillaeum se fuisse scripto profitelur gallicè libro) ut sua etiam adjecit ad prima mense Junio data, ut ita totius Europse Geometras secundis quaestionibus distineret^ Quaî est causa ut ex illo tempore discrimen quidem inter nomina illa agnoverimus, sed inter Dettonvilleum et Pascalium Geometras quodnamesset non ita bene viderimus....

Pascal avait également proposé le problème suivant :

Invenire centrum gravitatis in sectore spbaerae dato Çloc. cit., p. 169)... Initio quidem (coniinae Laloaère), sectorem intelleximus illum quem Archimedes inilio librorum de spbœra et cylindro appellat xoaéac GTspov, qui est portio quam coni recti, habenlis verticem in centro spbaerae, superficies abscindit ex ipsa sphaera ; statimque rescripsimus iliud non videri difficile, satisque constare ex Archimedeis et aliorum inventis. Post baec docuit nos ille [Pascal] ista sectoris voce à se intelligi portionem spbaerae interceptam inter duo plana per centrum ducta et secantia se ad angulos non rectos^.

1. La détermination du centre de gravité du triangle cylindrique ne figure point expressément parmi les questions que Pascal adjoignit en octobre au programme du concours sur la Roulette (voir la fin de VHistoire de la Roulette, infra p. 209). Pascal a donné ce centre de gravité dans la Lettre de Dettonville à Monsieur de Sluze (infra T. IX, p. lU).

2. Le problème ainsi précisé fut résolu exactement par Lalouère.

�� �