Page:Œuvres de Blaise Pascal, V.djvu/373

Cette page n’a pas encore été corrigée

DOUZIÈME PROVINCIALE. — INTRODUCTION 357

fermé tout le venin de cette Doctrine Simoniaque : non est improbabile quod multi Catholici docent, non esse Simoniam dare temporale pro spirituali, si non detur ut pretium [p. 375].

Mais il n’est point necessaire de rien adjouster contre ces excez à ce qui en a esté representé si doctement et si puissamment par Monsieur Dupré, Professeur Royal dans sa harangue, dont je louë autant le zele que la science, comme font tous les gens de bien qui la lisent..... [p. 380].

B. — TEXTES DES CASUISTES JÉSUITES

ESCOBAR. — Liber Theologiæ Moralis .

Tract. VI. Ex. II. De statu Ecclesiastico circa materiam de Simoniæ vitio. Cap. II. Quotuplex Simonia, et quænam ejus materia.

14. Simonia quotuplex est ? Triplex: Mentalis, Conventionalis, et Realis... Præterea Simonia ficta committitur, dum quis exteriùs rem spiritualem pro temporali promittit, vel rem temporalem pro spirituali absque animo tradendi, et se obligandi ad rem ipsam tradendam ; et hæc non est verè Simonia, sicut fictum aurum non est aurum [p. 382].

Ibid. Cap. VI. Praxis circa materiam de Simonia ex societatis Jesu Doctoribus...

40. Temporale datur non tanquam pretium rei spiritualis, sed vel ante collationem ad excitandum animum collatoris, vel postea gratitudinis ergô : an Simonia ? Sanchez opuscul. tom. 2. lib. 2. cap. 3. dub. 23. num. 7. et 8. negat. Unde si v. gr. quis inserviat Episcopo ad impetrandum beneficium ex benevolentia, et gratitudine : et Episcopus hoc titulo familiari suo conferat, etiam si explicet se illud præstitisse ad exonerandum se hujusmodi obligatione, neuter est Simoniacus [p. 375]

44. Commutatio rerum spiritualium inter sese, Simonia est. Unde quæsierim, si vocales cujusdam Religionis conveniant inter sese : Elige me in Provincialem, aut Generalem, et te eligam in Abbatem, aut Priorem, Simoniæ sint rei ? Aliqui