Page:La Villemarqué - Dictionnaire français-breton de Le Gonidec, volume 1.djvu/284

Cette page n’a pas encore été corrigée
206
DEJ

que chose. Diavéaz ou diañvéaz, m. Le dehors est plus beau que le dedans, kaéroc’h eo ann diavt’az cgéd ann diabarz. Dehors, s. m. pi. Apparences, extérieur, en parlant des personnes. Diavéaz, m. Doa- »{,/• Ne le jugez pas d’après ses dehors, tChénbarnii kéd diouc’h ann diavéaz ou ann doaré anézhañ.

^Déicide, s. m. Celui qui fait mourir un Dieu. Ce mot ne se dit que des Juifs qui ont fait mourir le Christ. Aéb a Idz eunn Doué, néh a laka eunn Doué d’ar marô.—Ldzer-Doué. Pl. làzérien-Doué. H. V.

ÜÉICIDE. Le crime que commet celui qui fait mourir un Dieu. Ldz ou îazérez eunn Voue, m.—Làz-Uouc. Eu Galles, Doué-lasiad. H. V.

Déifier, v. a. Admettre au nombre des dieux. Lahaad é-louez ann douéed ou é refile ann douéed.— JJouéa. Part. et. En Galles, Douio. IL V.

Déiste, s. m. Celui qui reconnaît un Dieu et rejette tout culte, toute adoration et toute révélation. Néb_ a anavez eunn Doué, hag a zinac’h oul-han péb énor ha péb azeûUdigez. Déité, s. f. Dieu ou déesse de la fable. Doué pé douéez.

Déjà, adv. Dès cette heure, dès à présent. A-vréma. * Dijd. Nous venons déjà, avréma é teûomp. Il y a déjà longtemps, pell zô ou pell amzer zô dijd. Déjà. Sitôt, d’aussi bonne heure. Ken abréd. Kerkent. Kenliz. Comment, il est déjà Tenu ? pénaoz, dcûed eo ken abréd’ ! Déjà. Auparavant. Kciil. KefUoc’h. Diagenl. Abarz. Je lui avais dit déjà ce qu’il y avait à faire. Lacaret cm boa d’ézhan kenloch pélrà a ioa da ôber. Déjectio. v, s. f. En terme de médecine, évacuation d’exeréments. Ann diskarg cûz ar chaoc’h, eûz armon, m. Déjectio. n. Les exeréments mêmes. Kaoc’h ou kac’h, m. Mon^ m. Déjeteh (scj, V. réü. Il se dit du bois qui se courbe, s’enQe et s’étend. En em deûrel. En emwara ou en em c’hoara. Chouéza ou en em c’houéza. Aslenna ou en em aslenna. Ce bois ne se déjeltera pas, ar c’hoad-zé n’en em daolô kél, n’en em warô kél. l)ÉJEL.>ER, V. n. Faire un repas le matin. Ober eur préd d’ar beûré. * Dijuni. Part. et. —En (^ornouaille, icma. Vàrt. et. H. V.— Il a déjpiiné de bon malin, abréd eo gréât hé préd kenta yanl-han, leincl en deûz abréd. Déjeinek ou DÉJEL. NÉ, s. m. Petit rcpas du matin. Préd-beûré, m. — En Corn., lein, II r ’~' ^^’J'"’-^> m.— En Galles, bôrébréd. H. V.— Nous aurons un bon déjeuner, eullein vàd hor bézo. Déjoi. ndue, V. a. Désunir. Il se dit plus particulièrement des ouvrages de menuiserie, charpenlene, etc. />//ramwa. Part. et. Disirolla. Part. et. Dilrc’hi. Part. et. Dihompra. Part. et. Le soleil a déjoint la porte, diframmel co ann or gafid ann héol. DEL Se déjoindre, v. réfl. Se désunir. En em ziframma. En em zistrolla. En em zileclii. En em zihompra. Déjoceu, v. a. En parlant d’un complot, d’un projet, le découvrir, l’arrêter, en empêcher les suites, l’effet. Diskléria. Part, diskléricl. Harza ouc’h… Diarbenna. Part. et. J’ai déjoué le complot, disklériet ou diarbennct eo ann dispac’h gan-éñ, harzel em cilz ouc’h ann dispac’h. Déjucher, v. n. Sortir ou descendre du juchoir, en parlant des poules. Digluda. Part. et. Déjucher, v. a. Déplacer. Dilec’hi ou disleclii. Part. et. Je n’ai pas pu le déjucher, n’em cûz kél gellet hé zilec’hi. Delà. Voyez la. Délabrement, s. m. Etat d’une chose délabrée. Désordre. Diframmérez, m. Diskolpérez, m. Dirciz, m. Il était dans un grand délabrement, enn eunn diframmérez brdz, enn eunn dirciz brâz édô-Délabrer, v. a. Déchirer, mettre en lambeaux. Diframma. Part. et. Diskolpa. Part. et. Dispenna. Part. et. Drala. Part. et. Dichafrañta. Part. et. Qu’est-ce qui vous a délabré Ainsi’ ! pé Ira en deûs hô tiframmel, hô Iraljt évelsé ? Délabrer. Ruiner, mettre en désordre. Gwasla. Part. et. Direiza. Part. et. Drala. Part. et. Les besoins, les fatigues ont délabré cette armée, gañd ann ézomm, gañd ar skuizder eo bel gwaslel, eo bel direizel ann armé-ze. Délacé, adj. et part. Qui n’a pas été lacé ou qui n’est plus lacé Diéré ondiséré. Diliamm. Dislag. Vos cheveux sont délacés, dicré oa diliamm eo hô pléô. Délacer, v. a. Défaire un lacet. Détacher ce qui était attaché par un lacet. Diéréa, et, par abus, diéren ou diséren. Part, diéréel. DiUamma. Part. et. Dislaga. Part. et. Délacez le soulier de cet enfant, diéréil ou diliammil bolez ar bugelrzé. Délai, s. m. Retardement, remise. Dalé, m. Ne mettez pas de délai, na likilkél a zalé. Délai. Terme qu’on donne à quelqu’un pour faire quelque chose. Gourzéz, m. Amzer, f. Termen, f. Je vous donnerai trois mois de délai, tri miz amzer ou gourzéz a rôinnd’éhoc’h. Sans délai, aussitôt, sur-le-champ. Hépdalé. Diouc’hlû. Rdklâl. Vous reviendrez sans délai, hépdalé ou diouc’hlû é listrôol. Délaissement, s. m. Manque de tout secours. Dilez, m. Ézomm, m. Diénez, f. lis sont dans un grand délaissement, enn eunndilez, enn eunn ézomm brâz iñl. Délaissement. Abandonnement, cession d’un bien. Dilez, m. Dizalch, m. Dilaosk, m. Lui ferez-vous le délaissement de votre bien ? hag obéra réothu d’ézhan ann dilez ou ann diznlc’h cûz hô madou’l Délaisser, v. a. Abandonner. Dilezcl, par abus pour dilézi, non usité. Part. et. Dileûs-