Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/745

Cette page n’a pas encore été corrigée

îo-ai. In Programma. 547

dere debeamus, omnes rationes, vel faltera praecipuas, quas author habuit, ad ea, quae propofuit, non tantùm probanda, fed etiam explijcanda, in hoc programmate contineri; nullafque alias ab ipfo effe expeétandas. 5 Quôd autem animam rationalem nomine mentis huma- nœ* appellet, laudo : fie enim vitat aequivocationem, quae eft in voce animes, atque me hac in re imitatur.

Adjingulos articulos notœ.

In articulo primo h , \iâetur velle illam animam ratio-

10 nalem definire, fed imperfeéte : genus enim omittit, quôd nempe fit fubftantia, vel modus, vel quid aliud ; folamque exponit differentiam, quam à me mutuatus eft : nemo enim ante me, quod feiam, illam in folâ cogitatione, five cogitandi facultate, ac interno principio

i5 (fupple ad cogitandum) confiftere afferuit.

In articulo fecundo c , incipit inquirere in ejus genus; dicitque, videri rerum naturam pati, ut mens humana \pqffit ejje vel fubjlantia, vel quidam fubflantiœ corporeœ modus.

10 Quae aflertio contradidionem involvit, non mino- rem, quàm fi dixiffet, rerum naturam pati, ut mons poffit effe vel fine valle vel cum valle. Quippe diftin- guendum eft inter illa, quee ex naturà fuâ poflunt rau- tari, ut quod jam feribam vel non feribam, quôd ali-

25 quis fit prudens, alius imprudens ; & illa, quae nunquam mutantur, qualia funt omnia quae ad alicujus rei effen- tiam pertinent, ut apud Philofophos eft in confeffo.

a. Ci-avant, p. 342,1. 14-15.

b. Ibid., I. 17.

c. Ibid., 1. 2t.

�� �